Rośliny liściaste

Kosmatka olbrzymia jest delikatną byliną, zadomowioną w naszych górskich lasach. Długie, połyskujące liście zachowują zieleń również zimą. Doskonale sprawdza się w roli rośliny ozdobnej w ogrodach skalnych i nad oczkami wodnymi.

Lnica pospolita jest interesującą, rodzimego pochodzenia byliną, która prezentuje oryginalne, podobne do lwiej paszczy kwiaty. Dobrze się czuje zarówno na siedliskach suchych i piaszczystych, jak i na wilgotnych łąkach. Żółte kwiaty lnicy pospolitej doskonale się komponują z niebieskimi i czerwonymi kwiatami polnymi.

Odmiana hodowlana laurowiśni wschodniej 'Novita' jest szybko rosnącym, zimozielonym krzewem o dużej odporności na mróz, szkodniki i choroby. Doskonale nadaje się na ogrodowe żywopłoty. Szybko tworzy gęste przegrody, które zasłaniają i zdobią ogród przez cały rok. Z powodzeniem może rosnąć również w pojemnikach na tarasie i balkonie.

Kliwia cynobrowa przypomina bardzo swoje krewniaczki z botanicznego rodzaju zwartnica, jednak w odróżnieniu od nich nie wytwarza cebuli, ale kłącze. Sprowadzona do Europy w połowie XIX wieku, zrobiła wielką karierę w świecie roślin ozdobnych. Chociaż ostatnio została nieco zapomniana, warto na nowo zwrócić uwagę na kliwię, ponieważ jej bardzo oryginalne, duże kwiaty stanowią niezwykłą ozdobę.

Kiedy inne wiosenne krzewy ogrodowe każą się jeszcze prosić, jaśmin nagokwiatowy już rozwija swoje złote kwiaty. Krzew trafił z północnych Chin do Europy dopiero w XIX wieku, ale szybko zyskał popularność dzięki niezwykle wczesnemu okresowi kwitnienia. Jest jedynym "prawdziwym" jaśminem, czyli przedstawicielem rodzaju jaśmin, który znosi nasze warunki klimatyczne.

Gazania lśniąca jest nazwą zbiorową hybryd kilku gatunków, m.in. Gazania nivea, Gazania rigens i Gazania krebsiana, które są uprawiane w ogrodach w rozmaitych odmianach hodowlanych. Gazanie, które w swojej południowoafrykańskiej ojczyźnie rosną jako byliny, w naszych warunkach są roślinami jednorocznymi. Nazwą rodzajową został upamiętniony renesansowy grecki uczony Theodorus Gaza.

Rodgersja kasztanowcolistna jest cienioznośną byliną o pachnących, białych kwiatach. Nazwa gatunkowa, polska i łacińska, wskazuje na podobieństwo jej liści do liści kasztanowca. Nazwę rodzajową nadano na cześć Johna Rodgers'a, amerykańskiego admirała, który około 1850 roku kierował ekspedycją, podczas której odkryto pierwsze egzemplarze rośliny.

Howea Forstera, znana też jako palma kencja, jest endemicznym gatunkiem występującym tylko na jednej wyspie w pobliżu Australii (Wyspa Lorda Howe). Należy do mało wymagających, a przy tym bardzo dekoracyjnych roślin doniczkowych i pewnie dlatego jej popularność trwa niezmiennie od czasów wiktoriańskich.

Magnolia 'Betty' jest jedną z odmian serii o nazwie "the Little Girls", wyhodowanej w 1965 roku w Stanach Zjednoczonych. 'Betty' jest zwartym krzewem o dużych, ciemnoróżowych kwiatach. Zaletą tej magnolii jest duża odporność na mróz. Poza 'Betty' do grupy należy m.in. magnolia ‘Susan’.

Malwa drzewiasta jest to półkrzew albo bylina występująca na obszarze od północno-zachodniej Europy do krajów śródziemnomorskich. Opisana przez Linneusza jako Lavatera arborea, została w 1836 roku przeniesiona do rodzaju Malva. Ozdobę stanowią duże, charakterystyczne dla tego rodzaju kwiaty oraz dłoniasto klapowane liście.

Czereśnia 'Vega' jest popularną i lubianą odmianą kanadyjskiego pochodzenia. Dosyć duże owoce są bardzo smaczne i soczyste, mają kolor żółty z pomarańczowoczerwonym rumieńcem. Doskonale nadają się do bezpośredniego spożycia i na przetwory.

Malina 'Polka' jest wyhodowaną w Polsce odmianą maliny właściwej o smacznych owocach pojawiających się zarówno na pędach dwuletnich, jak i tegorocznych. Owoce są duże, stożkowate, czerwone, z połyskiem, słodkie. Nadają się do spożycia na bieżąco oraz na przetwory.

Kurkuma jest kłączową byliną uprawianą w Indiach i Chinach do celów spożywczych i leczniczych od ponad 5000 lat. Nazwa botaniczna pochodzi od arabskiego słowa al-krukum = "szafran" i odnosi się do koloru pigmentu kłącza. Ostryż długi jest w naszych warunkach przede wszystkim egzotyczną rośliną doniczkową o dekoracyjnych liściach i kwiatach.

Tiarella sercolistna jest północnoamerykańską byliną spokrewnioną z popularną u nas żurawką. Ozdobę stanowią jasnozielone, czerwieniejące jesienią liście oraz puszyste, stożkowate, białe kwiatostany. Doskonale nadaje się do ocienionych zakątków ogrodu i do sadzenia pod koronami drzew.

Iksja ogrodowa jest mieszańcem południowoafrykańskich gatunków tej bulwiastej byliny, wydzielającej kleisty sok. Od greckiego słowa ixios, oznaczającego klej używany kiedyś do pułapek na ptaki, wywodzi się właśnie nazwa rodzajowa rośliny. Ozdobę stanowią gwiazdkowate kwiaty na cienkich szypułkach w różnych kolorach w zależności od odmiany.

Len zwyczajny jest jedną z najdawniej uprawianych roślin, znanym już w neolicie. Jest również dzisiaj ceniony za włókna wytrzymujące konkurencję z bawełną i tworzywami sztucznymi, a także za właściwości lecznicze i dekoracyjne. Epitet gatunkowy usitatissimum znaczy po łacinie tyle, co "bardzo użyteczny" i odnosi się do różnorodności zastosowania rośliny.

Pochodzący z górskich terenów zachodniej Turcji śnieżnik lśniący jest cebulową byliną, a jego nazwa rodzajowa wywodzi się od greckich słów chion = "śnieg" i doxa = "duma, sława". Bladoliliowe, gwiaździste kwiaty śnieżnika rozwijają się bardzo wcześnie, razem z krokusami.

Roszpunka warzywna należy do rodziny kozłkowatych i nie jest spokrewniona z żadnym innym warzywem, również z sałatą. Jest znanym od wieków warzywem liściowym, popularnym zwłaszcza w krajach śródziemnomorskich. Wykazuje dużą odporność na choroby i szkodniki.

Seradela siewna albo pastewna jest gatunkiem rośliny jednorocznej uprawianym w wielu krajach świata na paszę dla zwierząt. Nieco osobliwa nazwa rodzajowa pochodzi od katalońskiego "serradella", z łacińskiego "serratula" - od "serra" = "piła" - i nawiązuje do formy drobnych liści. W ogrodzie może pełnić rolę rośliny ozdobnej.

Złoć żółta jest wczesnowiosenną byliną cebulową rodzimego pochodzenia. Ma jeden szeroki liść odziomkowy, jasnożółte kwiaty zebrane w baldach rozwijają się bardzo wcześnie. W naturze występuje w wilgotnych lasach, zaroślach i w dolinach rzek.

Piżmian jadalny jest szeroko uprawiany w krajach tropikalnych dla owoców wykorzystywanych jako warzywo. Niedojrzałe torebki ("strąki") są gotowane albo spożywane na surowo. W naszych warunkach piżmian może pełnić rolę egzotycznej rośliny ozdobnej.

Róża rabatowa 'Leonado da Vinci' jest francuską odmianą z 1993 roku. Łączy wdzięk i urodę starych róż z obfitym i długim kwitnieniem oraz bujnym wzrostem i dobrą odpornością na choroby - cechami róż współczesnych. Duże, ciemnoróżowe kwiaty są zebrane w niewielkie grona i długo zachowują atrakcyjny wygląd.