Rośliny liściaste

Brzoza brodawkowata 'Youngii' jest odmianą o malowniczej, parasolowatej koronie, wyhodowaną w Anglii około 1870 roku. Nazwa upamiętnia lekarza Thomasa Young'a. Nadaje się szczególnie do sadzenia w niewielkich ogrodach, nad sadzawkami i w pobliżu tarasów.

Nawłoć pospolita jest byliną rodzimego pochodzenia, rosnącą na miedzach, polanach, suchych łąkach i zaroślach. O popularności rośliny świadczą liczne nazwy dawne i ludowe. Nawłoć pospolita jest rośliną leczniczą i miododajną. Ze względu na efektowne, żółte, wiechowate kwiatostany jest uprawiana jako roślina ozdobna.

Muchołówka amerykańska jest owadożerną byliną rosnącą na mokradłach jedynie dwóch stanów USA (Karoliny Północnej i Południowej). Dzięki licznym filmom, książkom i komiksom stała się popularna na całym świecie. Rozwinęła w drodze ewolucji niezwykłą strategię zdobywania składników pokarmowych w niegościnnym środowisku bagien. Obok formy botanicznej istnieją na rynku liczne kultywary rośliny.

Rozchodnik ościsty jest byliną sukulentową łatwą w uprawie, znajdującą różnorodne zastosowanie w ogrodzie. Występuje naturalnie w całej Europie (z wyjątkiem Wysp Brytyjskich), również w Polsce, i jest przystosowany do naszych warunków zimowych. We Francji jest używany również w kuchni jako przyprawa.

Aktinidia ostrolistna jest pnączem z Dalekiego Wschodu. Zarówno ten gatunek, jak i kilka innych z rodzaju aktinidia, znane są szeroko ze względu na smaczne owoce o nazwie kiwi. Uprawiane na dużą skalę w Nowej Zelandii, trafiły w 1959 roku do handlu pod nazwą "kiwifruit", która przyjęła się na całym świecie. Owoce aktinidii ostrolistnej, ze względu na niewielkie rozmiary, są nazywane "mini kiwi".

Magnolia wielkokwiatowa przyciąga uwagę okazałymi, białymi kwiatami pachnącymi cytryną i dużymi, błyszczącymi liśćmi. Jej kwiaty należą do największych rozwijanych przez drzewa. Nie zrzuca liści na zimę. Na pierwsze kwiaty trzeba jednak poczekać kilka lat po posadzeniu drzewka.

Golteria rozesłana jest wiecznie zieloną, niską krzewinką o płożącym pokroju. Jej błyszczące, ciemnozielone liście i jaskrawoczerwone owoce, wyglądają szczególnie efektownie w okresie zimy. Zaletą golterii rozesłanej jest również dobry wzrost na stanowisku zarówno słonecznym, jak i ocienionym.

Czasem zdarza się, że egzotyczne rośliny ozdobne prędzej znajdują miejsce w naszych domach i ogrodach, niż w języku polskim. Przykładem może być spokrewniona z bardziej znaną kalateą brazylijska bylina o botanicznej nazwie Ctenanthe oppenheimiana, która nie doczekała się jeszcze polskiego imienia. Nazwa rodzajowa nawiązuje (z greckiego) do kwiatu w formie grzebienia, a gatunkowa upamiętnia barona Eduarda von Oppenheim.

Róża pnąca 'New Dawn' jest znalezioną w 1930 roku w amerykańskich szkółkach samoistną mutacją. Jest to pięknie kwitnąca róża, ciesząca niezmiennie wielką popularnością od lat. Jej subtelne, jakby porcelanowe kwiaty, jasnoróżowe, a z czasem bielejące, są zebrane w luźne grona i roztaczają delikatny zapach.

Pochodząca z Chin pięknotka Bodiniera posiada oryginalną ozdobę w postaci niezliczonej liczby kulistych owoców czerwonofioletowej barwy. Zebrane w grona pozostają długo po opadnięciu liści. Epitet gatunkowy upamiętnia francuskiego botanika Émile-Marie Bodinier'a, który w XIX wieku badał roślinność Chin.

Dracena wonna 'Lemon Lime' jest atrakcyjną odmianą popularnego smokowca o ciekawym pokroju i żywych kolorach ulistnienia. Duże, lancetowate liście tworzą pióropusz, mają obrzeża w limonkowej zieleni, natomiast przez środek biegnie szeroka ciemnozielona smuga z wąskimi białymi pasmami. Zaletą trójbarwnej draceny 'Lemon Lime' jest łatwość uprawy, a także zdolność oczyszczania powietrza.

Trzykrotka wężykowata jest jednym z około 70 gatunków rodzaju Tradescantia i jak wszystkie tworzy niewielkie potrójne kwiaty. W odróżnieniu od swoich krewniaczek ten gatunek ma liście całkowicie zielone, podczas gdy inne trzykrotki rozwijają różowe, fioletowe albo wielobarwne. Poza zieloną formą botaniczną istnieją odmiany hodowlane trzykrotki wężykowatej o wielobarwnych liściach.

Trzykrotka wirginijska jest byliną rabatową o bardzo długim okresie kwitnienia, pochodzącą ze wschodnich obszarów USA. W odróżnieniu od wielu swoich krewniaczek ta trzykrotka może się pochwalić pięknymi i wyrazistymi kwiatami o trójpromienistej symetrii, zwykle w kolorze niebieskim.

Ślaz dziki jest rośliną zadomowioną u nas od dawna i znaną ze swoich właściwości leczniczych. Dzięki atrakcyjnym kwiatom i długiemu okresowi kwitnienia ślaz jest uprawiany jako roślina ozdobna już od XVI wieku. Wyselekcjonowano wiele odmian hodowlanych o różnych kolorach i formach kwiatów.

Kalatea lancetolistna jest tropikalną byliną o bardzo dekoracyjnym ulistnieniu. Wydłużona, faliście obrzeżona blaszka liściowa jest pokryta naprzemiennie ciemnymi plamkami i wygląda jakby była ręcznie malowana. Zwarty, wzniesiony pokrój i efektowne barwy liści stanowią egzotyczny akcent w mieszkaniu.

Trzcinnik krótkowłosy jest bardzo dekoracyjną trawą kępkową z Dalekiego Wschodu. Ozdobę stanowią łukowate fontanny liści, a potem wysokie, puszyste kwiatostany. Na początku są purpurowoczerwonawe, a w miarę przekwitania srebrzystoszare, efektownie wyglądają również zimą.

Odmiana borówki wysokiej 'Bluejay' już od ponad pół wieku cieszy się wielką popularnością ze względu na smaczne i aromatyczne owoce oraz dużą plenność i odporność na mróz. Po zbiorze owoców pod koniec lata borówka 'Bluejay' zmienia zieleń liści na kolor ciemnoczerwony. Przebarwione pięknie krzewy stanowią efektowną ozdobę jesiennego ogrodu.

Aktinidia pstrolistna jest egzotycznym pnączem, bliską krewniaczką aktinidii smakowitej (Actinidia deliciosa), której owoce zrobiły furorę jako kiwi. Oprócz jadalnych i smacznych, chociaż niewielkich owoców, ozdobę tej rośliny stanowią przebarwiające się wiosną liście. Najbardziej efektownie wyglądają zielono-biało-różowe liście dobrze oświetlonych egzemplarzy męskich (roślina dwupienna).

Stefanotis bukietowy jest egzotycznym pnączem z Madagaskaru, które uprawiane w doniczce zachwyca czysto białymi kwiatami roztaczającymi słodki aromat. Elastyczne pędy dorastają na podporach do 2-4 metrów. Ta piękna i efektowna roślina jest trudna w uprawie i wymagająca.

Bodziszek drobny jest zadomowionym u nas od wieków gatunkiem, spotykanym często w naturalnym środowisku. Na polach uprawnych jest traktowany jako chwast, jednak jego dłoniastodzielne liście oraz delikatne, subtelnej urody różowe kwiaty mogą być ozdobą ogrodowych rabat.

Przetacznik polny dotarł do Europy Środkowej przed wieloma wiekami i już od dawna jest uważany za gatunek rodzimy. Początkowo towarzyszył uprawom rolnym, jednak z czasem przystosował się do rozmaitych siedlisk i rośnie nawet w szczelinach miejskich chodników. Wzniesione łodyżki z zielonymi liśćmi oraz drobne, niebieskie kwiaty mogą być w ogrodzie ozdobą, wnoszącą na rabaty pełne hodowlanych odmian delikatny akcent natury.

Rosnąca w górskich wąwozach w Japonii tawułka jest jedną z najbardziej popularnych bylin ogrodowych. Ozdobę tawułki japońskiej stanowią pierzaste, ciemnozielone liście oraz wcześnie rozwijające się stożkowate wiechy białych kwiatów. Doskonale nadaje się do miejsc trwale wilgotnych oraz zacienionych. W uprawie można spotkać wiele odmian o kwiatach w odcieniach różu i czerwieni.