Ogród naturalny

Hortensja bukietowa 'Silver Dollar' jest odmianą wyhodowaną w Holandii pod koniec XX wieku. Efektowne kwiatostany zbudowane z czteropłatkowych kwiatów płonnych mają kolor białokremowy. W odróżnieniu od wielu innych odmian nie nabierają z czasem różowego odcienia i długo zachowują swój kolor.

Żywotnik zachodni 'Danica' jest cenioną odmianą o powolnym wzroście, wyhodowaną w połowie XX wieku w Danii. Odznacza się naturalnym zwartym pokrojem w formie kuli. Doskonale nadaje się do obsadzania alejek oraz tworzenia kompozycji.

Jałowiec skalny pochodzi z górskich, zachodnich regionów Ameryki Północnej. Czasem jest mylony z jałowcem wirginijskim (Juniperus virginiana), różniącym się między innymi grubszymi i sztywniejszymi pędami. Wnosi do ogrodu wyraźne, pionowe akcenty. W uprawie, oprócz formy botanicznej, często występuje w licznych odmianach.

Purpurowoczerwone kwiaty, jakby unoszące się nad drobno podzielonymi liśćmi, przypominającymi koperek, sprawiają, że piwonia delikatna jest niezwykłą byliną. Jako mieszkaniec stepów z suchymi i gorącymi latami, zakwita wcześniej niż inne piwonie i wcześniej kończy kwitnienie. Jest przystosowana do życia w pełnym słońcu podczas suchego lata oraz do mroźnej zimy.

Porzeczka zwyczajna jest krzewem zachodnioeuropejskiego pochodzenia, który na pozostałym obszarze występuje w uprawie albo w formie zdziczałej. Uprawę odmian hodowlanych porzeczki zwyczajnej rozpoczęto już w XV wieku w ogrodach przyklasztornych. Spotykane dzisiaj odmiany ogrodowe są zwykle krzyżówkami Ribes rubrum z innymi gatunkami.

Fiołek polny jest rodzimym gatunkiem, należącym do licznego rodzaju botanicznego Viola. Na plantacjach roślin uprawnych może stanowić konkurencję, jednak w ogrodzie warto docenić jego subtelną urodę połączoną z przystosowaniem do naszych warunków. Niewielkie, kremowobiałe kwiaty z żółtą plamką na dolnym płatku i fioletowym nabiegiem na górnym, rozwijają się niezmordowanie od kwietnia do października.

Parasolowata korona sosny pinii wprowadza do ogrodu śródziemnomorski nastrój. W swojej ojczyźnie sosna pinia dorasta do 15-25 m wysokości, u nas osiąga znacznie skromniejsze wymiary. Na drzewie występują dwa rodzaje igieł: krótkie młodociane i właściwe o długości ok.15 cm. Jadalne nasiona znane są jako orzeszki piniowe.

Śliwa tarnina jest krzewem rodzimego pochodzenia, bardzo cennym pod względem ekologicznym. Gęste zarośla tarniny stanowią miejsca lęgowe i kryjówki dla licznych ptaków i małych ssaków. Kuliste, granatowe owoce są jadalne i nadają się na przetwory. Kwiaty posiadają właściwości lecznicze.

Śliwa 'Węgierka' jest starą odmianą hodowlaną śliwy domowej, pochodzącą prawdopodobnie z Azji Mniejszej. Do Polski przywędrowała najpewniej z Węgier, stąd jej nazwa. Bardzo cenione owoce śliwki węgierki nadają się doskonale zarówno do spożycia na surowo, jak i do rozmaitych przetworów.

Kocanki włochate rosną w swojej południowoafrykańskiej ojczyźnie jako krzewinki albo półkrzewy. Ze względu na brak odporności na mróz, w naszych warunkach są zwykle uprawiane jako rośliny jednoroczne. Oprócz formy botanicznej o srebrzyście owłosionych liściach spotyka się kultywary różniące się wielkością i kolorem liści.

Mozga trzcinowata jest nadwodną trawą rodzimego pochodzenia, której szerokie liście i efektowne wiechy kwiatów mogą być ozdobą ogrodu. Lubi tereny wilgotne i podmokłe, ale radzi sobie też na glebie umiarkowanie wilgotnej. W ogrodowej uprawie spotyka się kultywary o paskowanych liściach.

Parzeplin brazylijski, nazywany też gunnerą olbrzymią, jest tropikalną byliną, rosnącą na podmokłych terenach południowej Brazylii. Botaniczna nazwa rodzajowa upamiętnia norweskiego botanika Johana Ernsta Gunnerus'a. Olbrzymie liście gunnery przypominają mocno wyrośnięty rabarbar, chociaż obie rośliny nie są spokrewnione.

Pióropusznik strusi jest krajową paprocią o silnych kłączach i podziemnych rozłogach. Nazwa rodzajowa upamiętnia włoskiego fizyka Carlo Matteucci. Bardzo duże pióropusze liści stanowią efektowną ozdobę w ogrodzie. Liście zasuszone jesienią utrzymują się do końca zimy.

Penstemon Hartwega jest bardzo atrakcyjną, chociaż mało znaną byliną meksykańskiego pochodzenia. Tworzy zwarte kępy jasnozielonych liści i rurkowo-wargowe kwiaty w jaskrawych kolorach na wzniesionych pędach. Pewną wadą penstemonu jest jego niezupełna mrozoodporność i konieczność okrywania na zimę.

Wiechlina łąkowa jest byliną z podziemnymi rozłogami rodzimego pochodzenia. Jest odporna na trudne warunki siedliskowe oraz niskie temperatury. W ogrodzie może być wykorzystywana do tworzenia trawników, naturalnych łąk i kompozycji.

'The Pilgrim' jest bardzo cenioną odmianą z 1991 roku należącą do róż angielskich, grupy krzyżówek i odmian stworzonych przez angielskiego ogrodnika Davida Austin'a. Pod względem formy jest różą parkową, krzaczastą. Jej niepowtarzalne kwiaty mają cytrynowożółty kolor, a płatki tworzą efektowną kompozycję płaskiego talerzyka. Roztaczają intensywny aromat.

Kocanki piaskowe to niewielka bylina rodzimego pochodzenia, która preferuje gleby suche i piaszczyste, a zbyt żyzne i wilgotne stanowiska wręcz jej szkodzą. Popielatoszara, pokryta srebrzystymi włoskami roślina, rozwija żółtozłociste koszyczki kwiatów zebranych w wiechę. Kocanki piaskowe są rośliną dekoracyjną oraz zielarską.

Mięta cytrynowa, bylina o zapachu z dominującą nutą cytrynową, jest odmianą mięty szlachetnej (Mentha ×gentilis). Ta z kolei jest hybrydą mięty polnej (Mentha arvensis) i mięty zielonej (Mentha spicata). W handlu bywa też określana jako Mentha piperita var. citrata. Nie należy mylić mięty cytrynowej ze sprzedawanym czasem pod tą nazwą aromatycznym kłosowcem meksykańskim (Agastache mexicana).

Kalina wonna jest pochodzącym z Chin krzewem, który zalicza się do roślin "kwitnących zimą". W naszych warunkach zakwita zwykle od stycznia do marca jeszcze przed rozwojem liści. Botaniczna nazwa gatunkowa upamiętnia Reginalda Farrera podróżnika i kolekcjonera roślin, który opisał wiele nowych gatunków między innymi z Chin.

Suchodrzew chiński jest zimozielonym krzewem o niskim, krzaczastym pokroju. Pochodzi z chłodnych lasów Chin i jest krewnym znajomej krzewuszki albo jagody kamczackiej. Doskonale nadaje się do roli rośliny okrywowej, można też tworzyć z niego niskie formowane żywopłoty.

Mało znana u nas szkarłatka amerykańska jest efektowną byliną o drzewkowatym pokroju. Rozwija dekoracyjne kłosy kwiatów, a potem czarne, błyszczące jagody. Jej wadą jest zawartość lekko trujących substancji we wszystkich częściach rośliny.

Turzyca japońska jest długowieczną byliną o dekoracyjnych liściach. Tworzy niewysokie półkuliste kępy, nad którymi wznoszą się do późnej jesieni żółtobrązowe kłosy. Oprócz formy botanicznej tej turzycy istnieją kultywary o barwnych liściach. Szczególnie nadaje się do obsadzania ogrodowych zbiorników wodnych.