Rośliny do półcienia

W swojej ojczyźnie na wschodzie Ameryki Północnej tawuła biała porasta tereny wzdłuż strumieni i jezior oraz mokre łąki. Jej bujnie rozwijające się kwiaty dają pokarm licznym motylom i innym owadom żywiącym się nektarem. W naszych warunkach tawuła biała jest efektownym i łatwym w uprawie krzewem ogrodowym.

Złote kwiaty rudbekii nagiej po raz pierwszy pojawiły się w europejskich ogrodach w XVII wieku i do dzisiaj rozświetlają je w okresie lata. Rudbekia naga pochodzi z Ameryki Północnej, jednak coraz bardziej rozprzestrzenia się w Europie jako uciekinier z ogrodów. Występuje również w odmianie pełnokwiatowej.

Zawilec żółty jest gatunkiem rodzimym, jednak w naturze mniej popularnym od zawilca gajowego. W ogrodzie tworzy wiosną piękne dywany złotych kwiatów na tle jasnozielonych liści. Subtelnej urody kwiaty zamykają się na noc oraz w czasie deszczu. Po przekwitnięciu przechodzą w stan spoczynku pod ziemią.

Podstawy pędów barwinka większego drewnieją, podczas gdy górne części pozostają zielne, dlatego roślina jest zaliczana do półkrzewów. Podobnie jak jego mniejszy krewniak, ten gatunek również doskonale nadaje się do tworzenia w ogrodzie zielonych dywanów. Ze względu na mniejszą mrozoodporność, barwinek większy wymaga okrywania na zimę, a na wschodzie kraju może wymarzać.

Żylistek szorstki jest krewnym hortensji, najdawniej znanym w Polsce gatunkiem tego rodzaju. Botaniczna nazwa rodzajowa Deutzia upamiętnia nazwisko Johanna von der Deutz, holendreskiego protektora Carla Thunberga. Oprócz typowej formy, uprawiane są kultywary żylistka o kwiatach pełnych.

Psianka czarna jest rośliną jednoroczną, blisko spokrewnioną między innymi z ziemniakami, tytoniem, pomidorami i papryką. Jest zaliczana do roślin trujących, chociaż w niektórych częściach świata jej liście i owoce uchodzą za jadalne i lecznicze. Może być rośliną ozdobną w ogrodzie.

Występujący naturalnie na Półwyspie Bałkańskim kasztanowiec pospolity został szeroko rozprzestrzeniony w Europie i na innych kontynentach. W nasze strony dotarł wraz z turecką ekspansją w XVI wieku w towarzystwie lilaka pospolitego. Szybko zyskał popularność jako drzewo ozdobne. Posiada malowniczy pokrój, efektowne liście, a w maju okazałe kwiatostany w białym kolorze.

Kosaciec żółty jest rodzimym gatunkiem spotykanym nierzadko nad stawami, odnogami rzek i w szuwarach. Jego kłącza i liście przypominają tatarak, stąd też epitet gatunkowy "pseudacorus" , czyli "fałszywy tatarak". Jaskrawożółte kwiaty i żywozielone liście stanowią efektowną ozdobę ogrodowej sadzawki i nadwodnego ogrodu. Dodatkową zaletą jest całkowita mrozoodporność tego kosaćca.

'Ani' jest węgierską odmianą laurowiśni wschodniej wyhodowanej przez dr J. Miklos'a na potrzeby klimatu Europy Środkowo-Wschodniej. Dobrze znosi mróz i jest odporna na upały i susze. Bywa nazywana "czerwoną", ponieważ jej nowe liście rozwijają się wiosną w kolorze czerwonobrązowym. W maju i czerwcu rozwija kremowobiałe kwiaty zebrane w grona.

Figowiec bengalski, mylony czasem z australijskim figowcem wielkolistnym, pochodzi z Indii, gdzie otaczany jest szczególną czcią. W swojej ojczyźnie wyrasta na ogromne drzewo o nawet kilkuset bocznych pniach. W naszych warunkach stanowi interesującą roślinę doniczkową, wnoszącą do mieszkania powiew egzotyki.

Wrzosiec krwisty jest niską, odporną na mróz krzewinką, która która wnosi do ogrodu kolory kwiatów od lutego do kwietnia. Jeśli nawet pierwsze kwiaty wrzośca krwistego nie czynią jeszcze wiosny, to na pewno inaugurują prawdziwe przedwiośnie. Biel resztek śniegu miesza się w ogrodzie z zielenią listków i czerwienią kwiatów.

Czereśnia 'Burlat' jest francuską odmianą, znaną od ponad wieku i powszechnie uprawianą w całej Europie. Doskonale nadaje się do uprawy zarówno w sadzie, jak i w przydomowym ogrodzie. Bardzo smaczne owoce są purpurowoczerwone, prawie czarne i mają soczysty, czerwony miąższ.

Wiśnia 'Łutówka' jest najstarszą i najbardziej popularną w Polsce odmianą wiśni pospolitej. Owoce są duże, ciemnoczerwone, o bardzo smacznym, soczystym, kwaśnym miąższu. Doskonale nadaje się do sadzenia w przydomowych ogrodach.

Kostrzewa trzcinowa jest wieloletnią, kępową trawą o wyjątkowej odporności na niesprzyjające warunki klimatyczne i stanowiskowe. Ciemnozielone, liście i wiechowate kwiatostany mogą stanowić element dekoracyjny ogrodu. Głęboko ukorzenione, zbite kępy kostrzewy trzcinowej pozwalają na formowanie z niej trawników.

Hortensja bukietowa 'Pink Diamond' jest bardzo dekoracyjnym krzewem o dużych stożkowatych kwiatostanach. Białe kwiaty tej hortensji z czasem przebarwiają się na kolor różowy. Krzew dorasta zwykle do 2 m wysokości, a wiechy kwiatów stanowią ozdobę nawet zimą, oszronione lub przyprószone śniegiem.

Peperomia 'Happy Bean' jest bardzo oryginalną rośliną doniczkową peruwiańskiego pochodzenia. Jest to odmiana peperomii Ferreyry, gatunku nazwanego tak na cześć botanika Ramona Ferreyry. Roślina zdobyła popularność dzięki swoim niezwykłym liściom w formie strąków fasolki szparagowej, na co wskazuje też angielska nazwa.

Peperomia kędzierzawa jest jednym z najbardziej dekoracyjnych gatunków swojego rodzaju. Główną ozdobę stanowią mięsiste, mocno pomarszczone liście - ciemnozielone u formy botanicznej i wielobarwne u kultywarów. Uroku dodają roślinie jasne kwiaty w zwartych kwiatostanach na grubych głąbikach.

Zamiokulkas zamiolistny 'Zenzi' jest miniaturową odmianą gatunku. W porównaniu z formą botaniczną ma bardziej zwarty pokrój, mniejszą wysokość oraz grubsze, beczułkowate pędy. Należy do najbardziej odpornych i łatwych w uprawie roślin doniczkowych.

Dracena 'Milky Way' jest odmianą draceny rozgałęzionej, która zamiast wyprostowanego pokroju przyjmuje formę krzewiastą, a jej długie, cienkie pędy przewieszają się łukowato. Główną ozdobą rośliny są grube, ciemnozielone liście z białym pasem pośrodku i białymi plamkami na obwódce. Można dopatrzeć się w tym wzorze rozgwieżdżonego nieba i Drogi Mlecznej.

Ciemiernik cuchnący jest zimozieloną byliną, która w Polsce nie występuje dziko i jest spotykana tylko w ogrodach. Bardzo dekoracyjne są ciemnozielone, skórzaste liście, a główną atrakcję ciemiernika stanowią rozwijające się bardzo wcześnie jasnozielone kwiaty. Nazwa gatunkowa pochodzi od niezbyt przyjemnego zapachu całej rośliny.

Ciemiernik wschodni jest byliną pochodzącą z Turcji i Kaukazu. W ogrodzie stanowi atrakcję ze względu na zimozielone liście i bardzo wcześnie rozwijające się dzwonkowate kwiaty. W uprawie spotyka się częściej odmiany hybrydowe niż formę botaniczną ciemiernika wschodniego.

Trzykrotka pasiasta jest byliną z deszczowych lasów Gwatemali i Meksyku. W naszych warunkach jest uprawiana jako ozdobna roślina doniczkowa. Nazwa rodzajowa upamiętnia Johna Tradescant’a, ogrodnika króla Anglii i Szkocji Karola I. Srebrzyste pasy na liściach kojarzą się z zebrą, co tłumaczy epitet gatunkowy.