Rośliny liściaste

Papryka roczna jest uprawiana w wielu odmianach, a jej owoce są używane jako popularne warzywo albo przyprawa. Wprawdzie w naszych warunkach papryka jest rzeczywiście traktowana jako roślina jednoroczna, to jednak w swojej ojczyźnie wyrasta na okazały półkrzew. Mylący epitet gatunkowy oznacza w botanice tyle, że roślina może się rozmnażać wegetatywnie w jednym sezonie wegetacyjnym.

Karagana syberyjska jest specjalistką od przetrwania na nieurodzajnych i suchych stanowiskach. Wiosną rozwija jaskrawożółte, motylkowe kwiaty na tle świeżej zieleni delikatnych liści. Kolczaste zarośla karagany dają schronienie ptakom, a kwiaty wabią roje pszczół. Kwiaty i młode strąki są jadalne.

Fikus sprężysty ze swoimi ciemnozielonymi, dużymi liśćmi uchodzi za klasyka pośród roślin doniczkowych. Po krótkim okresie pewnego zapomnienia przeżywa dzisiaj swój efektowny powrót do mieszkań. Podobnie jak inne gatunki figowca wydziela po zranieniu kory mleczny sok zawierający lateks.

Piękne kwiaty w dzień i czarujący aromat nocą — tak prezentuje się w ogrodzie wieczornik damski. Jasnopurpurowe kwiaty pachną szczególnie intensywnie wieczorem, przypominając zapach lewkonii albo fiołków. Przynależność wieczornika do rodziny kapustowatych sprawia, że jego kwiatostany podobne są do rzepaku albo gorczycy.

Bylica piołun jest ziołem leczniczym znanym od starożytności. O popularności rośliny świadczą liczne nazwy ludowe i regionalne w językach zarówno słowiańskich, jak i germańskich. Nazwa rodzajowa nawiązuje do Artemidy, bogini przyrody i łowów.

Surmia bignoniowa jest szybko rosnącym, rozłożystym drzewem, wprowadzającym do ogrodu nieco egzotyki. Ozdobę drzewa stanowią duże liście, oryginalne kwiaty oraz długie, przypominające strąki owoce. Botaniczna nazwa Catalpa ma indiańskie pochodzenie, z ojczystych stron drzewa.

Aloes drzewiasty, rosnący dziko w południowej Afryce, jest jednym z najbardziej znanych gatunków tego rodzaju. Oprócz wartości dekoracyjnej liści i kwiatów ma właściwości lecznicze. Jest jedną z najstarszych roślin leczniczych, szczególnie skuteczną w leczeniu oparzeń. Latem aloes drzewiasty może stanowić ozdobę tarasu lub balkonu.

Topola czarna jest drzewem rodzimego pochodzenia, spotykanym często nie tylko w nasadzeniach przydrożnych, ale również w ogrodach. Jest gatunkiem długowiecznym o różnych cechach pokroju — o pniach prostych albo zniekształconych i koronach rozłożystych lub wąskich i gęstych.

W odróżnieniu od swojego znanego krewniaka fikusa benjamina fikus tępy ma liście zaokrąglone na końcach, a nie zaostrzone. Posiada wiele form i nazw zarówno potocznych, jak i botanicznych. W naszych warunkach klimatycznych znany jest głównie jako fikus bonsai albo fikus ginseng, jako że hodowany jest w formie miniaturowego drzewka, którego poskręcane korzenie przypominają Panax ginseng.

Meksykańskie pochodzenie bielunia dziędzierzawy i jego przybycie do Europy w XVI wieku można uznać za ustalone. Wątpliwości budzą tylko wzmianki o podobnej roślinie w starożytnych źródłach indyjskich, greckich i arabskich. Prawdopodobnym wyjaśnieniem jest pomylenie bielunia z innym gatunkiem rośliny o podobnych właściwościach.

Kapusta włoska jest odmianą botaniczną kapusty warzywnej, podobnie jak kapusta głowiasta, do której jest podobna. W odróżnieniu od niej ma jednak mocno pomarszczone liście o nierównej powierzchni. Kapusta włoska jest smaczna, delikatna i zawiera dużo składników odżywczych.

Fenkuł włoski jest wszechstronną rośliną, znajdującą zastosowanie jako warzywo, przyprawa, cenne zioło lecznicze, a także roślina dekoracyjna. Chociaż pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego, może być uprawiany również w naszych ogrodach.

Soja warzywna jest rośliną strączkową uprawianą w Chinach od kilku tysięcy lat. Jej nasiona odznaczają się wysoką zawartością białka i tłuszczu. Olej sojowy używany jest do celów spożywczych i w medycynie. Motylkowate kwiaty soi warzywnej mają kolor fioletowy.

Rdestówka Auberta jest zdrewniałym pnączem o bardzo dużym przyroście rocznym, jest jedną z najszybciej rosnących roślin w Polsce. Ozdobę stanowią sercowate, jasnozielone liście oraz długo utrzymujące się białe, wiechowate kwiatostany. Epitet gatunkowy upamiętnia francuskiego misjonarza Georgesa Auberta, który przesłał nasiona rośliny z Tybetu do Paryża.

Reo meksykańskie jest gatunkiem trzykrotki, która zaliczana kiedyś do botanicznego rodzaju Rhoeo, zachowała zwyczajowo dawną nazwę. Ozdobą tej doniczkowej byliny są duże, dość długie liście, układające się w rozetę. Ciekawy efekt kolorystyczny tworzą podłużne paski na liściach w kolorze różowym, białym albo kremowym.

Alocasia zebrina jest niezwykłą rośliną doniczkową o charakterystycznych pasiastych łodygach liściowych. Jaśniejsze i ciemniejsze prążki kojarzą się z tygrysem albo zebrą - stąd nazwa gatunkowa. Alokazja pasiasta jest rośliną endemiczną i rośnie tylko na kilku wyspach Filipin. Zbieranie dzikich okazów jest zabronione, ale uprawa alokazji hodowlanych jest popularna na całym świecie.

Olsza czarna jest rodzimym drzewem liściastym o charakterystycznym pokroju, podobnym do drzew iglastych. Tworzy prosty pień, widoczny prawie od szczytu korony i odchodzące poziomo cienkie gałęzie. Do ogrodu wnosi element natury.

Rdest ptasi jest rodzimym gatunkiem, który doskonale przystosował się do lokalnych warunków i bez trudu wygrywa konkurencję z roślinami obcego pochodzenia. Chociaż z rabat kwiatowych i trawników bywa usuwany, to jednak warto docenić subtelną urodę rdestu ptasiego oraz jego właściwości lecznicze.

Nazwa gatunkowa tego skrzydłokwiatu upamiętnia niemieckiego botanika Gustava Wallisa. Rzadki gatunek rośliny stał się bardzo popularny w uprawie doniczkowej dzięki wyhodowaniu licznych kultywarów. Różnią się one wysokością wzrostu oraz formą i kolorem liści, niektóre odmiany rozwijają duże i pachnące kwiaty. Atrakcyjny wygląd skrzydłokwiatu Wallisa zapewniają zarówno długo utrzymujące się kwiaty, jak i piękne, ciemnozielone liście.

Brzoza pożyteczna 'Doorenbos' jest pękną odmianą, wyselekcjonowaną w Holandii. Śnieżnobiała korowina pokrywająca pień i konary daje niezwykły efekt zwłaszcza w okresie bezlistnym. Brzoza 'Doorenbos' nadaje się doskonale do roli solitera, jak i do nasadzeń grupowych.

Głóg jednoszyjkowy jest rodzimym gatunkiem, jego pięciopłatkowe kwiaty mają słupek z pojedynczą szyjką, a owoce zawsze pojedyncze nasiona. Owoce głogu są jadalne, kwiaty i owoce mają znane od dawna działanie lecznicze. Głóg jednoszyjkowy może z powodzeniem pełnić rolę dekoracyjną albo funkcję trudnego do przebycia żywopłotu.

Jarząb pospolity jest niewielkim drzewem rodzimego pochodzenia jakby stworzonym do ogrodu. Najpierw ozdobę stanowią pachnące, białe baldachogrona kwiatów, a potem czerwone korale owoców. Liście przebarwiają się jesienią na złotożółty albo żółtoczerwony kolor. Owoce nadają się do spożycia po przemrożeniu albo blanszowaniu.