Rośliny o ozdobnych liściach

Lebiodka pospolita wabi swoimi różowofioletowymi kwiatami roje trzmieli, pszczół i motyli. Ta rodzimego pochodzenia, łatwa w uprawie bylina, szczególnie nadaje się do ogrodów skalnych. Używana często nazwa "dziki majeranek" jest myląca, ponieważ uprawiany jest również majeranek ogrodowy, czyli lebiodka majeranek, popularne zioło kuchenne. Obie lebiodki mają duże znaczenie lecznicze i kulinarne.

Krwawnica pospolita jest rośliną rodzimego pochodzenia, spotykaną na podmokłych łąkach i brzegach wód. Jej efektowne, jaskrawe kwiatostany są ozdobą ogrodu i magicznie przyciągają roje motyli i innych owadów. Z powodzeniem może konkurować z ozdobnymi bylinami sprowadzanymi z dalekich stron.

Czyściec wełnisty jest byliną pochodzącą z Azji Mniejszej, dobrze rosnącą w naszych warunkach klimatycznych. Posadzony na rabatach i obrzeżach ścieżek wnosi do ogrodu urok swoich wełniście miękkich, pokrytych srebrzystym kutnerem liści. Doskonale nadaje się do tworzenia roślinnych kompozycji.

Bambus jest zwyczajową nazwą kilkudziesięciu rodzajów traw z podrodziny bambusowych, a fargezja jest jednym z nich. Nazwa rodzajowa upamiętnia francuskiego botanika Paula Farges'a. Gatunek Fargesia nitida jest idealny do naszych ogrodów jako piękna, zielona zasłona albo w roli solitera w pojemniku.

Klon polny jest mało wymagającym drzewem krajowym, odpornym na suszę, choroby i szkodniki. Mocna zieleń liści nawet w okresie suszy, ładna forma korony oraz stosunkowo niewielki i powolny wzrost czynią z tego klonu efektowne drzewo ogrodowe. Owoce klonu polnego, skrzydlaki, są ustawione po dwa w linii prostej.

Winobluszcz trójlistkowy jest dalekowschodnim pnączem, które zyskało u nas dużą popularność. Jego ozdobę stanowią gęsto i dachówkowato ułożone liście, które jesienią przybierają intensywne odcienie czerwieni. Dzięki silnym przylgom może wspinać się bez podpór po całkiem gładkich powierzchniach.

Salata masłowa nie jest odrębnym gatunkiem rośliny warzywnej, a jedynie szczególną formą sałaty głowiastej, która z kolei jest botaniczną odmianą sałaty siewnej. W przypadku uprawianych od wieków roślin użytkowych dominują ich odmiany i mieszańce, podczas gdy pierwotne gatunki często już nie istnieją. Delikatna w smaku i dotyku sałata masłowa należy do ulubionych warzyw ogrodowych.

Pochodząca z azjatyckich stepów i suchych lasów irga błyszcząca jest odporna na mróz i niewrażliwa na miejskie zanieczyszczenia powietrza. Doskonale znosi suszę, jest tolerancyjna w stosunku do odczynu gleby. W ogrodzie szczególnie nadaje się do tworzenia żywopłotów.

Wiąz górski jest długowiecznym drzewem, dorastającym do 40 m wysokości. Kiedyś uważany w niektórych regionach za symbol potęgi i sprawiedliwości, dzisiaj jest ceniony za swój monumentalny wygląd. Zagrożeniem dla tego rodzimego gatunku drzewa jest choroba zwana grafiozą wiązu.

Rosnąca dziko w stanie Sabah w północno-wschodniej części wyspy Borneo Alocasia reginula była pierwotnie opisywana jako Alocasia 'Black Velvet', jakby była odmianą lub rodzajem hybrydy. Została uznana za odrębny, botaniczny gatunek. Odznacza się niespotykanym, prawie czarnym kolorem liści.

Cyprysik groszkowy jest zimozielonym drzewem z wysp japońskich. Odznacza się dużą odpornością na mróz i może być sadzony w całej Polsce. Nazwa gatunkowa nawiązuje do wielkości szyszek tego cyprysika. Istnieje wiele odmian cyprysika groszkowego, które różnią się wielkością, formą wzrostu i kolorem.

Odporny na wiatr i deszcz zawciąg nadmorski, ze swoimi różowymi pomponami kwiatów, może być wspaniałą ozdobą każdego ogrodu. Jako gatunek rodzimy ma dużą przewagę nad egzotycznymi bylinami pod względem przystosowania do lokalnych warunków i odporności na choroby i szkodniki. Nadaje się idealnie do ogrodów skalnych i wrzosowiskowych.

Plumeria czerwona jest krzewem o dużych i intensywnie pachnących kwiatach, jest kwiatem narodowym Nikaragui. Kwiaty plumerii służą na Hawajach do wyrobu słynnych wieńców i girland lei — stąd potoczna nazwa. Wbrew gatunkowej nazwie forma botaniczna rośliny ma kwiaty różowe, natomiast czerwone, żółte i wielobarwne bywają często u odmian hodowlanych.

Ze swoimi zimozielonymi błyszczącymi liśćmi, żółtymi kwiatami, a potem ciemnoniebieskimi owocami mahonia pospolita stanowi ogrodową atrakcję przez cały rok. Przez ciemnozielone liście z niewielkimi kolcami bywa czasem mylona z ostrokrzewem, z którym nie jest wcale spokrewniona.

Naparstnica purpurowa należy do najbardziej efektownych roślin kwiatowych dziko rosnących. W Polsce rozpowszechniła się od XVIII wieku i z ogrodów weszła samorzutnie również na tereny leśne. Czasem spotykana jest odmiana naparstnicy purpurowej o białych kwiatach - Digitalis purpurea var. alba.

Koniczyna łąkowa, nazywana też koniczyną czerwoną, jest rodzimym gatunkiem należącym do roślin motylkowatych. Dzięki jasnopurpurowym pachnącym kwiatom oraz charakterystycznym trójlistkowym liściom koniczyna jest efektowną rośliną ozdobną. Młode liście i świeże kwiaty mogą być dodatkiem do różnych potraw.

Północnoamerykańska choina kanadyjska trafiła do Europy na początku XVIII wieku. Chociaż w swojej ojczyźnie tworzy okazałe drzewostany, w naszym leśnictwie nie ma gospodarczego znaczenia. Ze swoją malowniczą koroną i odpornością na przycinanie, doskonale nadaje się jednak do uprawy w ogrodzie.

Atrakcyjna odmiana miskanta chińskiego, tworząca pełne wdzięku kępy o wysokości prawie dwóch metrów. Czerwonawe wiechy kwiatów pojawiają się późnym latem. 'Morning Light' wprowadził na rynek Kurt Bluemel, amerykański ogrodnik.

Bluszcz jest zimozielonym pnączem, które przy pomocy korzeni przybyszowych bez trudu wspina się po drzewach i murach, a także ukorzenia pędy na ziemi. Bluszcz zwyczajny i jego odmiany znajdują różnorodne zastosowanie w ogrodzie — tworzą efektowną zasłonę dla fasad i powierzchni ziemi.

Jak wskazuje nazwa, ten gatunek niecierpka pochodzi z wyżyn Nowej Gwinei, a łacińska i polska nazwa rodzajowa odnosi się do samorzutnego, "niecierpliwego", rozrzucania nasion pod wpływem dotyku. W swojej ojczyźnie niecierpek nowogwinejski jest byliną, jednak w naszych warunkach, ze względu na wrażliwość na mróz, jest uprawiany tylko przez jeden sezon. W ogrodach spotyka się najczęściej kultywary i mieszańce niecierpka.

Pelargonia rabatowa jest nazwą grupy mieszańców P. zonale i P. inquinans o wzniesionym pokroju, tradycyjnie uprawianych na rabatach. Wyhodowano tysiące odmian o różnej wysokości rośliny, formie i kolorze kwiatów. Pośród rozmaitych kolorów i odcieni brakuje tylko błękitu. Na liściach widoczny brązowy pierścień.

Hortensja ząbkowana jest krzewem rosnącym dziko w Japonii i w Korei. Ze względu na dużą mrozoodporność może być ozdobą również naszych ogrodów. Przez długi czas utrzymują się na szczytach pędów duże, płaskie kwiatostany. Przebarwienie kwiatów na odcienie różu albo błękitu zależy od pH gleby.