Rośliny do ogrodu przydomowego

Ze swoimi zimozielonymi błyszczącymi liśćmi, żółtymi kwiatami, a potem ciemnoniebieskimi owocami mahonia pospolita stanowi ogrodową atrakcję przez cały rok. Przez ciemnozielone liście z niewielkimi kolcami bywa czasem mylona z ostrokrzewem, z którym nie jest wcale spokrewniona.

Szałwia błyszcząca rośnie w swojej tropikalnej ojczyźnie jako półkrzew i osiąga wysokość półtora metra. W naszych warunkach jest traktowana jako roślina jednoroczna. Jej ognistoczerwone kwiaty stanowią ozdobę ogrodów i balkonów przez całe lato.

Naparstnica purpurowa należy do najbardziej efektownych roślin kwiatowych dziko rosnących. W Polsce rozpowszechniła się od XVIII wieku i z ogrodów weszła samorzutnie również na tereny leśne. Czasem spotykana jest odmiana naparstnicy purpurowej o białych kwiatach - Digitalis purpurea var. alba.

Koniczyna łąkowa, nazywana też koniczyną czerwoną, jest rodzimym gatunkiem należącym do roślin motylkowatych. Dzięki jasnopurpurowym pachnącym kwiatom oraz charakterystycznym trójlistkowym liściom koniczyna jest efektowną rośliną ozdobną. Młode liście i świeże kwiaty mogą być dodatkiem do różnych potraw.

Północnoamerykańska choina kanadyjska trafiła do Europy na początku XVIII wieku. Chociaż w swojej ojczyźnie tworzy okazałe drzewostany, w naszym leśnictwie nie ma gospodarczego znaczenia. Ze swoją malowniczą koroną i odpornością na przycinanie, doskonale nadaje się jednak do uprawy w ogrodzie.

Atrakcyjna odmiana miskanta chińskiego, tworząca pełne wdzięku kępy o wysokości prawie dwóch metrów. Czerwonawe wiechy kwiatów pojawiają się późnym latem. 'Morning Light' wprowadził na rynek Kurt Bluemel, amerykański ogrodnik.

Bluszcz jest zimozielonym pnączem, które przy pomocy korzeni przybyszowych bez trudu wspina się po drzewach i murach, a także ukorzenia pędy na ziemi. Bluszcz zwyczajny i jego odmiany znajdują różnorodne zastosowanie w ogrodzie — tworzą efektowną zasłonę dla fasad i powierzchni ziemi.

Jak wskazuje nazwa, ten gatunek niecierpka pochodzi z wyżyn Nowej Gwinei, a łacińska i polska nazwa rodzajowa odnosi się do samorzutnego, "niecierpliwego", rozrzucania nasion pod wpływem dotyku. W swojej ojczyźnie niecierpek nowogwinejski jest byliną, jednak w naszych warunkach, ze względu na wrażliwość na mróz, jest uprawiany tylko przez jeden sezon. W ogrodach spotyka się najczęściej kultywary i mieszańce niecierpka.

Niezwykłą urodę piwonii chińskiej połączoną z długowiecznością ceniono na Dalekim Wschodzie już przed tysiącami lat. W pierwszych wiekach naszej ery Chińczycy rozróżniali wiele odmian hodowlanych tej kwiatowej byliny. Dzisiaj różnorodność kolorów i form piwonii chińskiej spełni życzenie każdego ogrodnika.

Pelargonia rabatowa jest nazwą grupy mieszańców P. zonale i P. inquinans o wzniesionym pokroju, tradycyjnie uprawianych na rabatach. Wyhodowano tysiące odmian o różnej wysokości rośliny, formie i kolorze kwiatów. Pośród rozmaitych kolorów i odcieni brakuje tylko błękitu. Na liściach widoczny brązowy pierścień.

Hortensja ząbkowana jest krzewem rosnącym dziko w Japonii i w Korei. Ze względu na dużą mrozoodporność może być ozdobą również naszych ogrodów. Przez długi czas utrzymują się na szczytach pędów duże, płaskie kwiatostany. Przebarwienie kwiatów na odcienie różu albo błękitu zależy od pH gleby.

Pelargonia kaskadowa jest nazwą grupy odmian hybryd pelargonii bluszczolistnej z innymi gatunkami. Wyróżnia się długimi, zwieszającymi się pędami, które tworzą efektowne kaskady kwiatów w skrzynkach i wiszących doniczkach. Dostępna jest szeroka paleta barw, w której brakuje tylko błękitu.

Hortensja 'Bobo' jest niedawno wyhodowaną w Belgii odmianą hortensji bukietowej. Odznacza się niewysokim wzrostem, zwartym pokrojem i efektownymi, pachnącymi kwiatostanami. Doskonale nadaje się do uprawy w pojemnikach na balkonach i tarasach.

Hortensja 'Phantom' jest odmianą hortensji bukietowej, którą wyhodowano w Holandii pod koniec XX wieku. Odznacza się wyjątkowo okazałymi, stożkowatymi kwiatostanami od długości do 30-40 cm. Atrakcję stanowi również zmieniająca się w trakcie kwitnienia barwa kwiatów od jasnoseledynowej przez białą do różowej pod koniec lata.

Nazwa gatunkowa tej świdośliwy upamiętnia francuskiego botanika Jean-Baptiste de Lamarck'a. Nie wiadomo dokładnie, kiedy przybyła do Europy ze wschodnich obszarów Ameryki Północnej, ale pewne jest, że w XVIII wieku zdobiła już wiele ogrodów botanicznych i parków. W Holandii i w Niemczech odkryto w XIX wieku świdośliwę Lamarcka na nowo jako krzew owocowy.

Lipa drobnolistna jest długowiecznym drzewem o cennym drewnie i znanych od wieków właściwościach leczniczych swoich kwiatów. Zakwita dwa tygodnie później niż lipa szerokolistna. Żółtozielone, aromatyczne kwiaty przyciągają roje pszczół. Z powodzeniem może pełnić rolę drzewa dekoracyjnego w ogrodzie.

Fiołek wonny jest nie tylko mało wymagający i łatwy w uprawie, ale należy też do pięknych i uroczych roślin okrywowych w półcienistych zakątkach ogrodu. Od czasów starożytnych do dzisiaj pozostaje cenioną i lubianą rośliną ozdobną i leczniczą. Subtelne, wonne kwiaty fiołka pojawiają się już w marcu.

Sosna limba jest pięcioigielną sosną wolno rosnącą i długowieczną. Jej naturalną ojczyzną są Alpy i Karpaty. W Polsce ma swoje stanowisko w Tatrach. Długo zachowuje dolne gałęzie, a długie, gęste igły zapewniają jej efektowny wygląd. Nadaje się do niewielkich ogrodów.

Dereń świdwa jest krzewem rodzimego pochodzenia, który potrafi zdobić ogród przez cały rok. Najpierw pojawia się gęsta okrywa ciemnozielonych liści, potem pachnące białe kwiaty i kuliste, granatowe owoce. Jesienią liście przebarwiają się na ciemną, winnoczerwoną barwę, a kiedy opadną, widoczne są zimą roczne pędy w kolorze brunatnoczerwonym.

Czosnek askaloński, czyli cebula szalotka tworzy niewielkie, wydłużone cebule, które niewiele różnią się od typowej Allium cepa. Szalotka jest niewątpliwie bardziej pracochłonna w obieraniu, za to bardziej aromatyczna. Nazwa gatunkowa nawiązuje do śródziemnomorskiego portu Aszkelon, z którego - według podań - krzyżowcy przywieźli szalotkę do Europy.

Jarząb szwedzki jest średniej wielkości drzewem odpornym na suszę i zanieczyszczenie powietrza. Regularna, ciemnozielona korona oraz dekoracyjne owoce sprawiają, że jest często uprawiany w ogrodach. Dodatkową zaletą jarzębu jest zapewnianie pokarmu owadom i ptakom.

Rodzicami tej hybrydy nazwanej bodziszkiem Rozanne są bodziszek himalajski oraz odmiana bodziszka Wallicha. Została ona odkryta pod koniec XX wieku i zaprezentowana po raz pierwszy na londyńskiej wystawie w 2000 roku. Efektowne kwiaty, długi okres kwitnienia i odporność rośliny sprawiły, że bodziszek Rozanne zyskał popularność nie tylko w Europie.