Ogród wiejski

Tawuła wczesna, podobnie jak wiele jej kuzynek, jest pięknym krzewem ogrodowym. Powstała ze skrzyżowania tawuły Thunberga z tawułą wielokwiatową. Wiosną prawie całkowicie ginie pod osłoną białych kwiatów, która przypomina śnieg albo welon panny młodej.

W swojej ojczyźnie na wschodzie Ameryki Północnej tawuła biała porasta tereny wzdłuż strumieni i jezior oraz mokre łąki. Jej bujnie rozwijające się kwiaty dają pokarm licznym motylom i innym owadom żywiącym się nektarem. W naszych warunkach tawuła biała jest efektownym i łatwym w uprawie krzewem ogrodowym.

Złote kwiaty rudbekii nagiej po raz pierwszy pojawiły się w europejskich ogrodach w XVII wieku i do dzisiaj rozświetlają je w okresie lata. Rudbekia naga pochodzi z Ameryki Północnej, jednak coraz bardziej rozprzestrzenia się w Europie jako uciekinier z ogrodów. Występuje również w odmianie pełnokwiatowej.

Zawilec żółty jest gatunkiem rodzimym, jednak w naturze mniej popularnym od zawilca gajowego. W ogrodzie tworzy wiosną piękne dywany złotych kwiatów na tle jasnozielonych liści. Subtelnej urody kwiaty zamykają się na noc oraz w czasie deszczu. Po przekwitnięciu przechodzą w stan spoczynku pod ziemią.

Kostrzewa trzcinowa jest wieloletnią, kępową trawą o wyjątkowej odporności na niesprzyjające warunki klimatyczne i stanowiskowe. Ciemnozielone, liście i wiechowate kwiatostany mogą stanowić element dekoracyjny ogrodu. Głęboko ukorzenione, zbite kępy kostrzewy trzcinowej pozwalają na formowanie z niej trawników.

Czarna malina jest blisko spokrewniona z maliną właściwą oraz maliną omszoną. Różni się od nich czarnym kolorem owoców i bardziej kolczastymi łodygami. Owoce czarnej maliny przypominają wyglądem jeżyny, ale mają oryginalny smak, nieporównywalny z czerwonymi malinami i jeżynami. Rzadko uprawiany w Polsce krzew owocowy zasługuje na większą uwagę.

Psianka czarna jest rośliną jednoroczną, blisko spokrewnioną między innymi z ziemniakami, tytoniem, pomidorami i papryką. Jest zaliczana do roślin trujących, chociaż w niektórych częściach świata jej liście i owoce uchodzą za jadalne i lecznicze. Może być rośliną ozdobną w ogrodzie.

Występujący naturalnie na Półwyspie Bałkańskim kasztanowiec pospolity został szeroko rozprzestrzeniony w Europie i na innych kontynentach. W nasze strony dotarł wraz z turecką ekspansją w XVI wieku w towarzystwie lilaka pospolitego. Szybko zyskał popularność jako drzewo ozdobne. Posiada malowniczy pokrój, efektowne liście, a w maju okazałe kwiatostany w białym kolorze.

Wrzosiec krwisty jest niską, odporną na mróz krzewinką, która która wnosi do ogrodu kolory kwiatów od lutego do kwietnia. Jeśli nawet pierwsze kwiaty wrzośca krwistego nie czynią jeszcze wiosny, to na pewno inaugurują prawdziwe przedwiośnie. Biel resztek śniegu miesza się w ogrodzie z zielenią listków i czerwienią kwiatów.

Przypadkowe spotkanie w Holandii na początku XVIII wieku dwóch poziomek - chilijskiej (Fragaria chiloensis) i wirginijskiej (Fragaria virginiana) - stało się początkiem nowej hybrydy nazywanej krótko truskawką. Poziomki znane były już od starożytności, ale powiększenie ich smacznych i aromatycznych owoców stało się możliwe dopiero po odkryciu nowych gatunków w Nowym Świecie. Dzisiaj mamy do dyspozycji ponad 1000 odmian truskawek, a wśród nich bardzo cenioną 'Rumbę'.

Miskant cukrowy jest trawą porastającą wilgotne łąki i zarośla na Dalekim Wschodzie. W naszych warunkach rozpoczyna wegetację około miesiąca później od rodzimych gatunków traw. Ozdobę stanowią przede wszystkim duże, puszyste wiechy kwiatów, które utrzymują się przez kilka miesięcy.

Czereśnia 'Burlat' jest francuską odmianą, znaną od ponad wieku i powszechnie uprawianą w całej Europie. Doskonale nadaje się do uprawy zarówno w sadzie, jak i w przydomowym ogrodzie. Bardzo smaczne owoce są purpurowoczerwone, prawie czarne i mają soczysty, czerwony miąższ.

Wiśnia 'Łutówka' jest najstarszą i najbardziej popularną w Polsce odmianą wiśni pospolitej. Owoce są duże, ciemnoczerwone, o bardzo smacznym, soczystym, kwaśnym miąższu. Doskonale nadaje się do sadzenia w przydomowych ogrodach.

Ciemiernik cuchnący jest zimozieloną byliną, która w Polsce nie występuje dziko i jest spotykana tylko w ogrodach. Bardzo dekoracyjne są ciemnozielone, skórzaste liście, a główną atrakcję ciemiernika stanowią rozwijające się bardzo wcześnie jasnozielone kwiaty. Nazwa gatunkowa pochodzi od niezbyt przyjemnego zapachu całej rośliny.

Ciemiernik wschodni jest byliną pochodzącą z Turcji i Kaukazu. W ogrodzie stanowi atrakcję ze względu na zimozielone liście i bardzo wcześnie rozwijające się dzwonkowate kwiaty. W uprawie spotyka się częściej odmiany hybrydowe niż formę botaniczną ciemiernika wschodniego.

Lawenda wąskolistna ‘Hidcote Blue’ należy do najpiękniejszych i odpornych na mróz odmian lawendy. Ta niezwykle popularna odmiana została wyhodowana w 1950 roku nie w Prowansji, która kojarzy się z lawendą, ale w Anglii. Nazwa pochodzi od Hidcote Manor Garden in Gloucestershire.

Dynia 'Muscat de Provence' jest francuską odmianą dyni piżmowej, która cieszy się coraz większym uznaniem. Tworzy średniej wielkości mocno żebrowane owoce o aromatycznym, pomarańczowym miąższu. Jest jedną z niewielu odmian dyni, które można jeść na surowo albo piec i gotować.

Berberys 'Orange Ice' jest polską odmianą berberysu Thunberga o zwartym, kolumnowym pokroju i powolnym wzroście. Pomarańczowomiedziane liście krzewu jesienią przebarwiają się w intensywnych odcieniach czerwieni i pomarańczu. Ozdobę stanowią też drobne, czerwone owoce dojrzewające we wrześniu.

Bluszcz irlandzki jest zimozielonym pnączem i podobnie jak bluszcz pospolity wspina się na duże wysokości - drzewa, skały i budynki - przy pomocy korzeni przybyszowych. Doskonale nadaje się do obsadzania cienistych i półcienistych miejsc w ogrodzie, jednak do kwitnienia potrzebuje dostępu do słońca. W naszych warunkach nie jest całkowicie odporny na mróz.

Pierwiosnek bezłodygowy jest rodzimym gatunkiem, który w stanie dzikim został uznany za wymarły, ale dużą popularnością cieszy się w uprawie ogrodowej. Jako niska, wcześnie zakwitająca bylina, pierwiosnek bezłodygowy nadaje się doskonale zarówno na rabaty i obrzeża sadzawek, jak i do skrzynek na balkonie lub tarasie. Kwiaty formy botanicznej mają kolor jasnożółty.

Nieregularna, szeroka korona i pokrzywiony pień dębu korkowego wyglądają bardzo malowniczo, niczym dzieło sztuki. W naszych warunkach drzewo rośnie bardzo powoli i dlatego przez długi czas może stanowić ozdobę również tarasu albo ogrodu zimowego. Wytrzymuje spadki temperatury do -21 stopni.

Rozplenica japońska 'Moudry' jest bardzo dekoracyjną trawą, której wąskie, przewieszające się liście tworzą efekt małej fontanny. Główną ozdobą są miękkie, puszyste kłosy, przebarwiające się pod koniec kwitnienia na ciemny, prawie czarny kolor. Odmiana została wyhodowana w Baltimore, przez G. Moudry’ego trafiła do szkółki K. Bluemela, który nazwał ją na cześć hodowcy i wprowadził do handlu.