Ogród wiejski

Nazwa "czosnek słoniowy" jest z jednej strony bardzo trafna, z drugiej zaś nieco myląca, ponieważ tej roślinie bliżej jest pod względem botanicznym do pora niż do zwykłego czosnku. Faktem jest, że czosnek słoniowy tworzy bardzo duże główki, które mogą ważyć do 400-500 g. Ma smak łagodniejszy od czosnku i może być spożywany na surowo albo w przetworzonej postaci.

Przetacznik perski jest gatunkiem kaukaskiego pochodzenia, który sprowadzony 200 lat temu do ogrodu botanicznego w Niemczech, zdziczał i rozprzestrzenił się szybko w całej Europie. Chociaż jest często spotykany zwłaszcza na polach uprawnych, to ze swoimi delikatnymi, niebieskimi kwiatami może pełnić również rolę ogrodowej dekoracji.

Mikołajek płaskolistny jest byliną rodzimego pochodzenia, chociaż dość rzadko w naturze spotykaną. Ze względu na oryginalne kwiatostany i ciekawe ubarwienie całej rośliny, jest uprawiany jako roślina ozdobna. Tworzy efektowne kompozycje z innymi roślinami, a także nadaje się na suche bukiety.

Pochodząca z Bałkanów i Krymu ruta zwyczajna była znaną od starożytności rośliną leczniczą i przyprawową. Wiechowate, żółte kwiatostany ruty mogą stanowić ozdobę ogrodu. Półkrzew nadaje się również na niskie żywopłoty. Nazwę Ruta graveolens można przetłumaczyć jako "mocno pachnące, gorzkie ziele".

Złotlin japoński jest niewysokim krzewem ogrodowym, który efektowny wygląd potrafi zachować przez cały rok. Zimą ozdobę stanowią połyskliwe, jasnozielone pędy, wiosną złote kwiaty, a latem intensywnie zielone liście, przebarwiające się jesienią na żółty kolor. W uprawie spotyka się botaniczną formę złotlinu z pojedynczymi kwiatami oraz odmiany hodowlane o kwiatach pełnych. Botaniczna nazwa Kerria pochodzi od nazwiska Williama Kerr'a, ogrodnika z Kew Gardens.

Wiciokrzew zaostrzony jest szybkorosnącym pnączem o drobnych, zimozielonych liściach i pachnących, rurkowatych kwiatach. Po długim okresie kwitnienia dojrzewają fioletowoczarne owoce. Doskonale nadaje się na zielone parawany oraz osłony ścian i ogrodzeń.

Wiciokrzew japoński jest pnączem z Dalekiego Wschodu o cienkich pędach i częściowo zimozielonych liściach. Białe, mocno aromatyczne kwiaty, z czasem stają się żółte. Późną jesienią ozdobę stanowią ciemnofioletowe owoce. Bez podpór może pełnić rolę rośliny okrywowej.

Długosz królewski jest rodzimą paprocią, chociaż rzadko spotykaną w naturze. Rośnie na bagnistych łąkach i torfowiskach, czasem w wilgotnych lasach. Należy do najpiękniejszych i najwyższych krajowych paproci. Stanowi szczególną ozdobę cienistych i podmokłych ogrodowych zakątków.

Pietruszka naciowa jest odmianą pietruszki zwyczajnej, która od wieków stanowi ważną przyprawę kuchenną. W przeciwieństwie do pietruszki korzeniowej rozwija głównie nadziemną część, a liście pozyskuje się w miarę dorastania. Pęd kwiatostanowy i nasiona tworzy w drugim roku wegetacji.

Pigwa pospolita forma gruszkowata, potocznie nazywana pigwą gruszkową, nie jest wbrew pozorom żadną krzyżówką pigwy z gruszą. Jest to po prostu grupa odmian wyróżniających się formą owoców przypominającą gruszki. Odmiany o okrągłych owocach nazywane są pigwą jabłkową.

Starzec zwyczajny pochodzi z obszaru śródziemnomorskiego ale doskonale zadomowił się w naszych warunkach klimatycznych. Rozwija się jako roślina jednoroczna, ale również dwuletnia i wtedy kwitnie praktycznie przez cały rok. Chociaż na pastwiskach i łąkach jest niepożądany ze względu na właściwości trujące, to w ogrodzie prezentuje swoją oryginalną, naturalną urodę.

Lilia biała jest jedną z najdłużej uprawianych roślin ozdobnych. Symbolizowała czystość duchową i grację już w starożytności, a w Biblii wymieniana jest kilkanaście razy. Wysoka bylina z okazałymi, śnieżnobiałymi kwiatami i pięknym zapachem jest ozdobą każdego ogrodu. Tworzy efektowne kompozycje innymi bylinami.

Ostrokrzew kolczasty to zimozielony krzew o kłujących liściach i dekoracyjnych owocach. Ponieważ jest rośliną dwupienną, jaskrawoczerwone owoce zdobią przez całą zimę gałązki tylko żeńskich egzemplarzy. Występujący naturalnie w cieplejszych regionach Europy, osiąga wiek do 300 lat.

Kostrzewa czerwona występuje w formie kępowej albo rozłogowej, tworząc gęste dywany. Poza przeznaczeniem praktycznym do obsiewania pastwisk i łąk ten gatunek trawy w licznych odmianach może też pełnić funkcję dekoracyjną w parkach i ogrodach. Kostrzewa czerwona nadaje się do tworzenia trawników ozdobnych i rekreacyjnych, a także brać udział w rozmaitych kompozycjach.

Wiśnia ptasia jest uprawiana w licznych odmianach jako drzewo owocowe. Jadalne pestkowce w różnych kolorach są potocznie nazywane czereśniami. Forma dzika trześni jest sadzona w ogrodach ze względu na dekoracyjne kwiaty, ciekawy pokrój drzewa oraz dostarczanie pokarmu ptakom. Łacińskie "avium" w nazwie znaczy "ptak" i ma związek z ulubionymi przez ptaki owocami wiśni ptasiej.

Odmiana 'Polana' maliny właściwej została wyhodowana pod koniec ubiegłego wieku przez polskich ogrodników. Malina 'Polana' powtarza owocowanie, to znaczy, że wiosną z dolnych odcinków pędów wyrastają nowe przyrosty z kwiatami, a owoce dojrzewają na przełomie czerwca i lipca, latem zaś kwiaty tworzą się na pędach jednorocznych i owoce można zbierać od połowy sierpnia aż do listopada. Jest odporna na choroby i łatwa w uprawie.

Krzyżowanie gatunków w obrębie rodzaju botanicznego jest możliwe i wynikiem takiego zabiegu jest hybryda maliny właściwej (Rubus idaeus) z jeżyną krzewiastą (Rubus fruticosus) - nazywana malinojeżyną. Angielska nazwa tayberry albo niemiecka Taybeere pochodzi od rzeki Tay, płynącej w pobliżu szkockiego Dundee, gdzie sześćdziesiąt lat temu wyhodowano malinojeżynę.

Lucerna siewna jest byliną o fioletowych, podobnych do koniczyny główkach kwiatów i również trójlistkowymi liśćmi. Uprawiana już w starożytnej Persji na paszę dla zwierząt, lucerna siewna rozprzestrzeniła się na całą Europę. W ogrodzie jest cennym składnikiem łąk kwietnych i źródłem pokarmu dla owadów.

Rokitnik zwyczajny przywędrował do nas prawdopodobnie z centralnej Azji po okresie zlodowacenia. Był pewnie pierwszym krzewem, który zasiedlał ogromne, puste, piaszczyste obszary. Przyzwyczaił się do nieograniczonej ilości światła i nie znosi żadnego ocienienia. Wyparty z czasem przez lasy, znalazł swoją niszę na nadmorskich wydmach oraz w naszych ogrodach.

Żółte albo pomarańczowe koszyczki kwiatów aksamitki wzniesionej rozwijają się niezmordowanie przez całe lato, aż do pierwszych przymrozków. Pochodząca z tropikalnych regionów Ameryki Południowej roślina nie jest odporna nawet na niewielki mróz. Kwiaty aksamitki wzniesionej rozjaśniają rabaty i balkony, a bywają też stosowane jako ozdoba i dodatek do sałatek.

Naturalny wdzięk i subtelna uroda krwiściągu lekarskiego sprawiają, że roślina coraz częściej znajduje miejsce na ogrodowych rabatach. Jako gatunek rodzimy wykazuje pełną mrozoodporność i przystosowanie do naszych warunków klimatycznych. Nazwa rodzajowa botaniczna pochodzi od łacińskich słów „sangus” =„krew” i „sorbere” =„wsysanie”.

Skalnica Arendsa nie jest gatunkiem botanicznym, ale mieszańcem różnych gatunków skalnic. Ta poduszkowata bylina, idealna do ogrodów skalnych i alpejskich, została po raz pierwszy wyhodowana przez niemieckiego ogrodnika Georga Arendsa. Najczęstszymi roślinami macierzystymi są Saxifraga rosacea i Saxifraga hypnoides.