Rośliny psiankowate - najpopularniejsze rośliny
- Psianka podłużnabylinybyliny ogrodowebylina warzywna
Lubiąca ciepło, pochodząca z tropikalnych regionów psianka podłużna znana bardziej jako bakłażan albo oberżyna, jest coraz częściej uprawiana również w naszych ogrodach. W naturalnym środowisku jest byliną, jednak w naszych warunkach rośnie zwykle jako roślina jednoroczna.
bylina Trudność uprawy: średnia - Petunia kaskadowarośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Petunia nie jest nazwą rodzajową roślin kwiatowych, ale zbiorczą nazwą grupy odmian petunii ogrodowej, która z kolei powstała w Anglii jako hybryda Petunia axillaris i Petunia integrifolia. Surfinie, czyli petunie o malowniczo zwisających pędach, wyhodowali pod koniec XX wieku Japończycy.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Pomidor koktajlowyrośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor, bliski krewniak ziemniaka i papryki, trafił do Europy na początku XVI wieku. Uprawiany początkowo w celach dekoracyjnych, znalazł w końcu szerokie uznanie dla swoich smacznych i zdrowych owoców. Duże zainteresowanie ogrodników pomidorem spowodowało pojawienie się licznych odmian, które dla orientacji podzielono na grupy. Jedną z takich grup stanowią pomidory drobnoowocowe, nazywane koktajlowymi, o małych jagodach zebranych w grona.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Papryka rocznarośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Papryka roczna jest uprawiana w wielu odmianach, a jej owoce są używane jako popularne warzywo albo przyprawa. Wprawdzie w naszych warunkach papryka jest rzeczywiście traktowana jako roślina jednoroczna, to jednak w swojej ojczyźnie wyrasta na okazały półkrzew. Mylący epitet gatunkowy oznacza w botanice tyle, że roślina może się rozmnażać wegetatywnie w jednym sezonie wegetacyjnym.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: trudna - Bieluń dziędzierzawarośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Meksykańskie pochodzenie bielunia dziędzierzawy i jego przybycie do Europy w XVI wieku można uznać za ustalone. Wątpliwości budzą tylko wzmianki o podobnej roślinie w starożytnych źródłach indyjskich, greckich i arabskich. Prawdopodobnym wyjaśnieniem jest pomylenie bielunia z innym gatunkiem rośliny o podobnych właściwościach.
roślina jednoroczna
Rośliny psiankowate - pozostałe rośliny
- Pomidor Bawole Sercerośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor Bawole Serce jest grupą odmian o niestandardowych kształtach owoców - lekko nerkowatych lub sercowatych, zamiast kulistych, spłaszczonych lub wydłużonych. Dostępne są różne odmiany Bawolego Serca, jednak wszystkie łączy doskonały smak, duże owoce i oryginalna forma.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Petunia ogrodowarośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Pośród wielu gatunków petunii, występujących w tropikalnych obszarach Ameryki Południowej, trudno byłoby znaleźć petunię ogrodową. Powstała ona w XIX wieku w Anglii jako hybryda białej petunii (Petunia axillaris) z fioletową (Petunia integrifolia). Petunia należy do roślin ogrodowych z długą tradycją i cieszy się wielką popularnością, ponieważ jej duże, w jaskrawych kolorach kwiaty rozwijają się niezmordowanie od maja do pierwszych przymrozków.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Ziemniak 'Gala'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Ziemniak 'Gala' jest młodą odmianą wyhodowaną w Niemczech na początku obecnego wieku. Jest to odmiana wczesna o owalnych bulwach z gładką, jasnobrązową skórką i żółtym miąższem. Słoneczne stanowisko i żyzna, przepuszczalna gleba są warunkiem obfitych zbiorów ziemniaków 'Gala'.
roślina jednoroczna - Cyfomandra grubolistnadrzewadrzewa liściastedrzewa owocowe
Cyfomandra grubolistna, nazywana tamarillo, jest niewielkim zimozielonym drzewem z rodziny psiankowatych. Jadalne owoce są podobne do spokrewnionego z tamarillo pomidorem, jednak mają inną konsystencję i smak. W naszych warunkach uprawa tej rośliny jest możliwa tylko w pojemnikach, które muszą zimować w ciepłym pomieszczeniu.
drzewo Trudność uprawy: średnia - Kolcowój chińskikrzewykrzewy liściastekrzewy dekoracyjne i owocowe
Bogate w witaminy i cenione od tysiącleci w azjatyckiej medycynie owoce kolcowoju chińskiego zyskały sławę jako superfood. Handlowa nazwa "jagody goji" pochodzi od chińskiego "gouqi". Krzew jest odporny na mróz i z powodzeniem może być uprawiany w naszych ogrodach również w celach dekoracyjnych.
krzew Trudność uprawy: łatwa - Ziemniak 'Bellarosa'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Ziemniaki 'Bellarosa' są wczesną odmianą o bardzo dobrym smaku. Bulwy mają czerwonoróżową skórkę i przypominają nieco bataty. Jasnożółty miąższ nie ciemnieje w stanie surowym ani po ugotowaniu. Odmiana może być uprawiana na terenie całego kraju.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa
- Psianka czarnarośliny jednoroczneogrodowaroślina kwiatowa
Psianka czarna jest rośliną jednoroczną, blisko spokrewnioną między innymi z ziemniakami, tytoniem, pomidorami i papryką. Jest zaliczana do roślin trujących, chociaż w niektórych częściach świata jej liście i owoce uchodzą za jadalne i lecznicze. Może być rośliną ozdobną w ogrodzie.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Brugmansja - mieszańcekrzewykrzewy liściasterośliny doniczkowe
Brugmansja jest rodzajem botanicznym krzewów z tropikalnych lasów Ameryki Południowej. Są on często mylone z blisko spokrewnionymi roślinami z rodzaju bieluń (Datura), do którego były kiedyś włączane. W uprawie spotyka się przeważnie hybrydy międzygatunkowe i ich odmiany. Niezwykle efektowną ozdobą brugmansji są bardzo duże lejkowate kwiaty, nazywane anielskimi trąbami. Są one skierowane do dołu, podczas gdy kwiaty bielunia (datury) wznoszą się ku górze.
krzew Trudność uprawy: średnia - Tytoń Sanderarośliny jednorocznerośliny kwiatoweogrodowe
Tytoń Sandera jest ozdobną hybrydą, która powstała ze krzyżowania tytoniu oskrzydlonego (Nicotiana alata) z Nicotiana forgetiana, w celu uzyskanie niższych roślin o kwiatach otwartych w ciągu dnia. Długie, trąbkowate kwiaty rozwijają się od lipca do końca sezonu. W odróżnieniu od roślin macierzystych kwiaty otwierają się w dzień, ale są niestety bezwonne.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Miechunka peruwiańskarośliny jednoroczneogrodowakwiatowa i użytkowa
Pochodząca z górskich regionów tropikalnej Ameryki Południowej miechunka peruwiańska, w naszych warunkach jest uprawiana jako roślina jednoroczna. Owoce tej rośliny są jadalne, mają oryginalny słodkawo-kwaskowaty smak, można jeść je na surowo, robić przetwory albo suszyć - i wtedy przypominają rodzynki. Nazwa rodzajowa Physalis pochodzi od greckiego physa = "bąbel, bańka" i nawiązuje do zrośniętych działek kielicha otaczających jagodę.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Pomidor 'Gargamel'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor zwyczajny uprawiany w rozmaitych odmianach kojarzy się z soczystymi owocami w kolorze czerwonym, czasem żółtopomarańczowym albo malinowym. Wyhodowana w Stanach Zjednoczonych odmiana gargamel wyróżnia się niezwykłym wyglądem: skórka posiada kolor czerwono-fioletowy, czasem prawie czarny albo czerwono-pomarańczowy z brązowymi albo fioletowymi prążkami i cętkami. Wbrew pozorom, oryginalny wygląd tej odmiany pomidora nie wpływa na trudność uprawy w ogrodzie.
roślina jednoroczna - Pomidor 'Lima'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor 'Lima' jest holenderską odmianą o podłużnych owocach w intensywnie czerwonym kolorze. Owoce tej odmiany są twarde, odporne na pękanie i zgniatanie. Nie wymaga przycinania ani palikowania. Pomidory lima nadają się doskonale na różne przetwory do słoików.
roślina jednoroczna - Kalibrachoa ogrodowarośliny jednorocznerośliny kwiatoweogrodowe
Kalibrachoa ogrodowa jest hybrydą międzygatunkową i bliską krewną między innymi petunii i brunfelsii. Ze względu na tropikalne pochodzenie, kalibrachoa jest w naszych warunkach uprawiana z rozsady jako roślina jednoroczna. Ozdobę stanowią liczne kwiaty oraz długi okres kwitnienia, aż do pierwszych przymrozków.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Ziemniak 'Tajfun'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Ziemniak 'Tajfun' jest średniowczesną odmianą wyhodowaną w Polsce na początku obecnego wieku. Okrągłoowalne bulwy o żółtym miąższu nadają się do przyrządzania rozmaitych potraw oraz do przetwórstwa. Ziemniaki 'Tajfun' są bardzo smaczne, odporne na wirusy i choroby, tolerancyjne na suszę.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Psianka słodkogórzpółkrzewypółkrzewy liściasteroślina ozdobna
Psianka słodkogórz jest półkrzewem rodzimego pochodzenia, którego pędy pną się po podporach albo pokładają na ziemi. Przez całe lato rozwija niebieskofioletowe, charakterystyczne dla rodziny psiankowatych kwiaty, a potem tworzy ozdobne, szkarłatnoczerwone jagody. Psianka słodkogórz bywa czasem mylona z bardziej trującą wilczą jagodą.
półkrzew Trudność uprawy: łatwa - Pomidor śliwkowyrośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor śliwkowy to nazwa grupy odmian pomidorów o podłużnych, podobnych do śliwek owocach. Dzięki walorom smakowym, intensywnej czerwonej barwie oraz ciekawemu kształtowi, pomidory śliwkowe należą do najbardziej popularnych odmian pomidorów. Jedną z odmian należących do typu pomidora śliwkowego jest pomidor rzymski ('Roma').
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Pomidor 'Auria'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Odmiana pomidora 'Auria' odznacza się osobliwym kształtem owoców, które są mocno wydłużone, jaskrawoczerwone, aromatyczne i słodkie. Doskonale nadaje się do bezpośredniego spożycia i na przetwory. W ogrodzie stanowi ciekawe urozmaicenie pośród innych odmian pomidorów.
roślina jednoroczna - Pomidor 'Julia'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor 'Julia' jest odmianą do uprawy pod osłonami, w szklarni i w gruncie. Owoce o wyjątkowo dobrej jakości, ładnie wybarwione i twarde, wcześnie dojrzewają i nadają się na przetwory i do suszenia. W szklarni można uprawiać pomidory 'Julia' właściwie w dowolnym terminie, a sadzić już od połowy stycznia, natomiast w gruncie dopiero pod koniec maja, ponieważ są wrażliwe nawet na najmniejsze przymrozki.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Pomidor 'Betalux'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Odmiana pomidora 'Betalux' bardzo wcześnie dostarcza owoców cenionych za swój smak i soczystość. Odznacza się szybkim i silnym wzrostem, a jej dodatkową zaletą jest zdolność do tworzenia owoców bez konieczności zapylenia, co w polskich warunkach klimatycznych ma duże znaczenie, gdy temperatura w okresie kwitnienia jest niska.
roślina jednoroczna - Pomidor koktajlowy 'Koralik'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor 'Koralik' jest dekoracyjną odmianą pomidorów koktajlowych o intensywnie czerwonych, małych owocach. Wytwarza podłużne grona o dużej liczbie regularnie okrągłych owoców. Nadaje się do uprawy w doniczkach.
roślina jednoroczna - Pomidor 'Brutus'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa owocowe
Pomidor 'Brutus' jest odmianą, która wyróżnia się niezwykłą wielkością owoców, aromatycznym i słodkim smakiem oraz łatwością uprawy. Na długich łodygach tworzy duże, żebrowane owoce, których masa dochodzi czasem do dwóch kilogramów.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Psianka jaśminowapnączepnącze tropikalnepnącze do ogrodu
Psianka jaśminowa jest południowoamerykańskim pnączem, które w swojej ojczyźnie dorasta do 8-10 m, jednak w naszych warunkach jego pędy osiągają zwykle do dwóch metrów długości. Roślina jest blisko spokrewniona z ziemniakiem, papryką i pomidorem, jej białe, gwiazdkowate kwiaty przypominają kwiaty ziemniaka, jednak wbrew nazwie nie roztaczają zapachu jaśminu.
pnącze Trudność uprawy: średnia - Ziemniak 'Denar'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Ziemniak 'Denar' jest bardzo wczesną odmianą o jasnożółtej barwie i owalnookrągłych bulwach z płytkimi oczkami. Wykazuje bardzo dobre plonowanie i dużą trwałość. Ziemniak 'Denar' doskonale nadaje się do uprawy w gospodarstwach ekologicznych.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa - Ziemniak 'Irys'rośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Odmiana ziemniaka 'Irys' została wyhodowana w 1975 roku w Polsce, w Zakładzie Doświadczalnym w Boninie. Bulwy są przydatne do wczesnego zbioru, są duże, owalnopodłużne, o regularnym kształcie i dość płytkich oczkach, skórkę mają żółtą, gładką, a miąższ biały.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: średnia - Psianka ziemniakrośliny jednorocznewarzywnawarzywa bulwiaste
Znane w Ameryce Południowej od tysięcy lat bogate w skrobię bulwy ziemniaka stały się w ostatnich wiekach ważnym źródłem pożywienia na całym świecie. Przynależność rośliny do rodziny psiankowatych oznacza, że wszystkie jej części z wyjątkiem bulwy są lekko trujące. Efektowne kwiaty nad świeżą zielenią liści mogą być ozdobą rabaty.
roślina jednoroczna Trudność uprawy: łatwa
Zobacz inne kategorie roślin
Rośliny psiankowate - rodzaje, uprawa, wykorzystanie, porady praktyczne
Rośliny psiankowate mają bardzo wielu świetnie znanych przedstawicieli. To do tej ogromnej (aż 2,5 tysiąca gatunków!) rodziny należy pomidor, papryka i ziemniak – gatunki, które mają ogromne znaczenie dla gospodarki. Ale lista roślin psiankowatych, które pojawiają się w uprawie jest znacznie dłuższa! Dowiedz się, na które z nich najbardziej warto zwrócić uwagę.
Rośliny psiankowate – charakterystyka
Rośliny psiankowate to rodzina z rzędu psiankowców. Obejmuje aż 2460 gatunków, które rosną na cały świecie z wyjątkiem okolic okołobiegunowych. Są to gatunki zasiedlające zarówno pustynie, jak i wilgotne lasy równikowe. Dlatego trudno stworzyć jedną charakterystykę roślin psiankowatych – gatunki różnią się między sobą i pokrojem, i wysokością, i rodzajem oraz kształtem kwiatów. Wiele z nich ma ogromne znaczenie gospodarcze, inne są po prostu dekoracyjne, a jeszcze inne w wielu kulturach są wykorzystywane jako rośliny lecznicze lub… magiczne.
Rodzina roślin psiankowatych to zarówno rośliny jednoroczne, byliny, epifity, jak i pnącza czy krzewy. Dosłownie kilka gatunków przyjmuje postać krzew. Większość gatunków tworzy lekko kolczaste (rzadko cierniste) lub pokryte szorstkimi włoskami łodygi. Liście zazwyczaj są pojedyncze, ale mają bardzo różny pokrój. Czasami są dekoracyjne wcinane i osadzone na długich ogonkach, częściej całobrzegie i siedzące. Owoce psianek to jagody lub rozłupnie. Duża część z nich jest ceniona w kuchni ze względu na smak i wartości odżywcze.
Rośliny psiankowate – warzywa w ogrodzie
Najpopularniejsze warzywa należą właśnie do roślin psiankowatych. Takie gatunki jak papryka (zarówno słodkie, jak i ostre), pomidor, bakłażan czy ziemniak jadalny (ale nie batat, czyli słodki ziemniak) należą do tej rodziny. Wszystkie generalnie pochodzą z cieplejszego klimatu, ale udają się także w naszych warunkach środowiskowych. W Polsce uprawia się je zarówno na towarową skalę, jak i w ogrodzie przydomowym, tylko na własny użytek.
Owoce roślin psiankowatych zawierają bardzo wiele składników odżywczych. Znajduje się w nich cały szereg witamin i minerałów, zwłaszcza potasu i magnezu. Pomidory są do tego wartościowym źródłem likopenu, ważnego antyoksydantu, który zapobiega starzeniu się. Papryka natomiast to bardzo wartościowe źródło witaminy C, o wiele zasobniejsze niż cytryna! Podobnie bakłażan i ziemniaki mają dobroczynny wpływ na cały organizm.
Uprawa w ogrodzie warzyw psiankowatych wymaga znalezienia ciepłego, nasłonecznionego stanowiska. Do pomidorów, papryki i bakłażana podłoże powinno być zasobne i odpowiednio nawiezione, ziemniaki mogą rosnąć w nieco uboższym miejscu. Rośliny są podatne na niskie temperatury, dlatego trzeba uprawiać je z sadzonek przygotowanych wcześniej w domu. Wysadza się je na stałe miejsce już po połowie maja. Odpowiednio prowadzone, dobrze owocują aż do jesieni. Papryki mają nieco większe wymagania, jeśli chodzi o temperaturę. Częściej uprawia się je pod osłonami, ale rosną także w gruncie.
Inne ciekawe rośliny psiankowate – lista
Jednak na wymienionych warzywach rośliny psiankowate się nie kończą. To bardzo ciekawa rodzina. Jakie gatunki najbardziej zasługują na uwagę? To przede wszystkim inne, mniej znane gatunki jadalne, jak miechunka czy pepino. Miechunka wytwarza ciekawe, pomarańczowe owocki, które otoczone suchymi liśćmi stosuje się przede wszystkim jako dekorację do deserów. Pepino natomiast jest mało popularnym warzywem o wytrawnym smaku. Kształtem przypomina awokado, ale jest od niego bardziej wyraziste. Zawiera mnóstwo składników odżywczych, zwłaszcza jodu i potasu oraz witamin.
Do roślin psiankowatych należy także popularna petunia. Te wspaniałe rośliny o pięknych kwiatach są bardzo popularne na balkonach i tarasach i doczekały się stworzenia wielu najwspanialszych, wielobarwnych odmian. Psiankowate obejmują także rośliny odurzające, jak pospolity tytoń szlachetny, lulecznica lub bieluń (roślina o pięknych kwiatach i bardzo silnym działaniu toksycznym).