Rośliny psiankowate

Psianka czarna jest rośliną jednoroczną, blisko spokrewnioną między innymi z ziemniakami, tytoniem, pomidorami i papryką. Jest zaliczana do roślin trujących, chociaż w niektórych częściach świata jej liście i owoce uchodzą za jadalne i lecznicze. Może być rośliną ozdobną w ogrodzie.

Brugmansja jest rodzajem botanicznym krzewów z tropikalnych lasów Ameryki Południowej. Są on często mylone z blisko spokrewnionymi roślinami z rodzaju bieluń (Datura), do którego były kiedyś włączane. W uprawie spotyka się przeważnie hybrydy międzygatunkowe i ich odmiany. Niezwykle efektowną ozdobą brugmansji są bardzo duże lejkowate kwiaty, nazywane anielskimi trąbami. Są one skierowane do dołu, podczas gdy kwiaty bielunia (datury) wznoszą się ku górze.

Tytoń Sandera jest ozdobną hybrydą, która powstała ze krzyżowania tytoniu oskrzydlonego (Nicotiana alata) z Nicotiana forgetiana, w celu uzyskanie niższych roślin o kwiatach otwartych w ciągu dnia. Długie, trąbkowate kwiaty rozwijają się od lipca do końca sezonu. W odróżnieniu od roślin macierzystych kwiaty otwierają się w dzień, ale są niestety bezwonne.

Pochodząca z górskich regionów tropikalnej Ameryki Południowej miechunka peruwiańska, w naszych warunkach jest uprawiana jako roślina jednoroczna. Owoce tej rośliny są jadalne, mają oryginalny słodkawo-kwaskowaty smak, można jeść je na surowo, robić przetwory albo suszyć - i wtedy przypominają rodzynki. Nazwa rodzajowa Physalis pochodzi od greckiego physa = "bąbel, bańka" i nawiązuje do zrośniętych działek kielicha otaczających jagodę.

Pomidor zwyczajny uprawiany w rozmaitych odmianach kojarzy się z soczystymi owocami w kolorze czerwonym, czasem żółtopomarańczowym albo malinowym. Wyhodowana w Stanach Zjednoczonych odmiana gargamel wyróżnia się niezwykłym wyglądem: skórka posiada kolor czerwono-fioletowy, czasem prawie czarny albo czerwono-pomarańczowy z brązowymi albo fioletowymi prążkami i cętkami. Wbrew pozorom, oryginalny wygląd tej odmiany pomidora nie wpływa na trudność uprawy w ogrodzie.

Pomidor 'Lima' jest holenderską odmianą o podłużnych owocach w intensywnie czerwonym kolorze. Owoce tej odmiany są twarde, odporne na pękanie i zgniatanie. Nie wymaga przycinania ani palikowania. Pomidory lima nadają się doskonale na różne przetwory do słoików.

Kalibrachoa ogrodowa jest hybrydą międzygatunkową i bliską krewną między innymi petunii i brunfelsii. Ze względu na tropikalne pochodzenie, kalibrachoa jest w naszych warunkach uprawiana z rozsady jako roślina jednoroczna. Ozdobę stanowią liczne kwiaty oraz długi okres kwitnienia, aż do pierwszych przymrozków.

Ziemniak 'Tajfun' jest średniowczesną odmianą wyhodowaną w Polsce na początku obecnego wieku. Okrągłoowalne bulwy o żółtym miąższu nadają się do przyrządzania rozmaitych potraw oraz do przetwórstwa. Ziemniaki 'Tajfun' są bardzo smaczne, odporne na wirusy i choroby, tolerancyjne na suszę.

Psianka słodkogórz jest półkrzewem rodzimego pochodzenia, którego pędy pną się po podporach albo pokładają na ziemi. Przez całe lato rozwija niebieskofioletowe, charakterystyczne dla rodziny psiankowatych kwiaty, a potem tworzy ozdobne, szkarłatnoczerwone jagody. Psianka słodkogórz bywa czasem mylona z bardziej trującą wilczą jagodą.

Pomidor śliwkowy to nazwa grupy odmian pomidorów o podłużnych, podobnych do śliwek owocach. Dzięki walorom smakowym, intensywnej czerwonej barwie oraz ciekawemu kształtowi, pomidory śliwkowe należą do najbardziej popularnych odmian pomidorów. Jedną z odmian należących do typu pomidora śliwkowego jest pomidor rzymski ('Roma').

Odmiana pomidora 'Auria' odznacza się osobliwym kształtem owoców, które są mocno wydłużone, jaskrawoczerwone, aromatyczne i słodkie. Doskonale nadaje się do bezpośredniego spożycia i na przetwory. W ogrodzie stanowi ciekawe urozmaicenie pośród innych odmian pomidorów.

Pomidor 'Julia' jest odmianą do uprawy pod osłonami, w szklarni i w gruncie. Owoce o wyjątkowo dobrej jakości, ładnie wybarwione i twarde, wcześnie dojrzewają i nadają się na przetwory i do suszenia. W szklarni można uprawiać pomidory 'Julia' właściwie w dowolnym terminie, a sadzić już od połowy stycznia, natomiast w gruncie dopiero pod koniec maja, ponieważ są wrażliwe nawet na najmniejsze przymrozki.

Odmiana pomidora 'Betalux' bardzo wcześnie dostarcza owoców cenionych za swój smak i soczystość. Odznacza się szybkim i silnym wzrostem, a jej dodatkową zaletą jest zdolność do tworzenia owoców bez konieczności zapylenia, co w polskich warunkach klimatycznych ma duże znaczenie, gdy temperatura w okresie kwitnienia jest niska.

Pomidor 'Koralik' jest dekoracyjną odmianą pomidorów koktajlowych o intensywnie czerwonych, małych owocach. Wytwarza podłużne grona o dużej liczbie regularnie okrągłych owoców. Nadaje się do uprawy w doniczkach.

Pomidor 'Brutus' jest odmianą, która wyróżnia się niezwykłą wielkością owoców, aromatycznym i słodkim smakiem oraz łatwością uprawy. Na długich łodygach tworzy duże, żebrowane owoce, których masa dochodzi czasem do dwóch kilogramów.

Psianka jaśminowa jest południowoamerykańskim pnączem, które w swojej ojczyźnie dorasta do 8-10 m, jednak w naszych warunkach jego pędy osiągają zwykle do dwóch metrów długości. Roślina jest blisko spokrewniona z ziemniakiem, papryką i pomidorem, jej białe, gwiazdkowate kwiaty przypominają kwiaty ziemniaka, jednak wbrew nazwie nie roztaczają zapachu jaśminu.

Ziemniak 'Denar' jest bardzo wczesną odmianą o jasnożółtej barwie i owalnookrągłych bulwach z płytkimi oczkami. Wykazuje bardzo dobre plonowanie i dużą trwałość. Ziemniak 'Denar' doskonale nadaje się do uprawy w gospodarstwach ekologicznych.

Odmiana ziemniaka 'Irys' została wyhodowana w 1975 roku w Polsce, w Zakładzie Doświadczalnym w Boninie. Bulwy są przydatne do wczesnego zbioru, są duże, owalnopodłużne, o regularnym kształcie i dość płytkich oczkach, skórkę mają żółtą, gładką, a miąższ biały.

Znane w Ameryce Południowej od tysięcy lat bogate w skrobię bulwy ziemniaka stały się w ostatnich wiekach ważnym źródłem pożywienia na całym świecie. Przynależność rośliny do rodziny psiankowatych oznacza, że wszystkie jej części z wyjątkiem bulwy są lekko trujące. Efektowne kwiaty nad świeżą zielenią liści mogą być ozdobą rabaty.