Najpopularniejsze sadzonki truskawek - odmiany, ceny, gdzie kupić?

Truskawki - charakterystyka botaniczna i właściwości

Truskawka pochodzi od poziomki

Truskawki pochodzą w prostej linii od poziomek, uprawianych w ogrodach od XIII wieku, a znanych ludzkości już od zarania dziejów. Truskawka wielkoowocowa powstała prawdopodobnie w 1919 roku w Europie ze skrzyżowania dwóch gatunków poziomki: bladej południowoamerykańskiej poziomki chilijskiej, sprowadzonej do Europy w 1714 roku i północnoamerykańskiej szkarłatnej poziomki wirginijskiej, wprowadzonej do uprawy w wieku XVII.

Truskawka ma owłosioną łodygę, której część zagłębiona w ziemi tworzy wieloletnie kłącze. Liście truskawek ułożone są w rozetę. Nie opadają one na zimę, chroniąc pędy i korzenie przed przemarzaniem. Kwiaty truskawek są zazwyczaj obupłciowe, z wypukłym dnem kwiatowym, w którym są osadzone liczne słupki. Pręciki znajdują się u nasady dna kwiatowego. Po zapyleniu własnym lub obcym pyłkiem dno kwiatowe silnie się rozrasta, tworząc część jadalną. Jest nią owoc rzekomy (jagoda rzekoma), nazywany potocznie truskawką. Właściwymi owocami z botanicznego punktu widzenia są drobne orzeszki, rozmieszczone na powierzchni mięsistego owocu. Im jest ich więcej, tym większy jest owoc. Główną masę owocu truskawki tworzy soczyste dno kwiatowe, zawierające cukry, kwasy organiczne, sole mineralne i witaminy.

Z kątów liści truskawek wyrastają tak zwane wąsy. Są to wydłużone pędy, na których powstają młode flance, dzięki którym rozmnażamy truskawki wegetatywnie. Wąsy powinny być systematycznie usuwane. Pozostawiamy tylko najsilniejsze wówczas, gdy chcemy mieć roślinki do rozmnażania. Jeżeli nie chcemy mieć sadzonek, rozłogi usuwamy w miarę ich wyrastania. Odcinamy je sekatorem, motyką lub nożycami Sprawdź także ten artykuł z poradami na temat sadzenia truskawek.

Właściwości odżywcze truskawki

W grupie roślin jagodowych truskawka ustępuje pod względem zawartości witaminy C jedynie czarnej porzeczce. Ilość witaminy C w truskawkach jest też wyższa niż w owocach cytrusowych. Zapewne dlatego przy przeziębieniach zalecano niegdyś zamiast herbaty popijać zaparzone liście i kwiaty truskawek. W dawnej Polsce sok z truskawek lub rozgniecione owoce stosowano do wybielania cery i zębów, a także pozbywania się piegów i plam. W medycynie ludowej zalecano też truskawki w niedokrwistości, krzywicy, krwotokach i biegunkach u dzieci.

Truskawki zawierają witaminy A, B, B₂, B₃, B₆ i E, dlatego możemy mówić o wartościach zdrowotnych tych owoców. Dobroczynnie działa na organizm również zawarty w truskawkach cynk, sód, mangan i żelazo, a także wzmacniający kości, zęby oraz mięśnie fosfor i wapń. Truskawki mają też dużo dobrze przyswajalnego cukru. Prócz tego dostarczają pektyn i błonnika, oczyszczając organizm z resztek pokarmu, działając tym samym korzystnie na florę bakteryjną.

Charakterystyczną własnością truskawek jest usuwanie z organizmu toksyn. To dzięki dużej ilości wody oczyszczają one narządy i gaszą pragnienie. Stosowane w kosmetyce wpływają na zmniejszenie cellulitu i tym samym tkanki tłuszczowej, a także regulację ilości wody w skórze. Napar z owoców i liści truskawek jest używany jako środek moczopędny. A może zainteresuje cię także ten artykuł z przepisami na przetwory z truskawek?

Truskawki – jak założyć własne poletko

Sadzonki truskawek - własne czy może te, które oferuje szkółka truskawek?

Truskawki można sadzić wiosną, pod koniec lata oraz jesienią. Oczywistą gwarancję powodzenia uprawy daje wiosenne oraz jesienne zakładanie plantacji, gdyż w tym czasie rozsada truskawek najlepiej się przyjmuje. Związane jest to z dostateczną wilgotnością gleby, pochmurną zazwyczaj pogodą i stosunkowo niską temperaturą powietrza i gleby. Sadzonki truskawek sprowadzane z odległych plantacji w trakcie transportu nie więdną i nie przegrzewają się, dlatego dobrze się przyjmują. Młode truskawki najlepiej jest nabyć od sprawdzonych producentów, a ich cena nie jest bardzo wysoka. Każda szanująca się szkółka truskawek powinna zadbać o ich zdrowotność i odpowiednie zabezpieczenie przed wyschnięciem.

Również otrzymanie nowych truskawek z posiadanych przez nas roślin nie jest trudne. Rozłogi (wąsy) stosunkowo łatwo się ukorzeniają w ziemi, rozrastając się później w dorodny krzak truskawki. Sadzonki truskawek powinny pochodzić z roślin zdrowych i silnych. Najlepiej zakorzeniać wąsy w małych doniczkach, a nie bezpośrednio w ziemi. Wypełnione kompostem zmieszanym z ziemią doniczki dołujemy po brzegi w ziemi obok krzaku truskawki, z którego zamierzamy wykształcić nowe rośliny. Odcinamy potem poszczególne wąsy za kolankiem, z którego powstanie nowa roślina i każdy wąs przyszpilamy do ziemi, na przykład drutem wygiętym w kształt litery U. Wąsy systematycznie podlewamy do czasu dostatecznego zakorzenienia się w doniczce. Następnie przesadzamy flance do gruntu na stałe miejsce. Sadzonki truskawek przeniesione bezpośrednio nie więdną, a ich korzenie natychmiast rozpoczynają wzrost. Przed zimą zdążą wytworzyć zalążki kwiatostanów i zakwitną obficie w następnym roku. Wiosną poletko trzeba odchwaścić, oczyścić z zeschłych liści i zasilić nawozem.

Jak uprawiać sadzonki truskawki? Sadzonki truskawek najlepiej jest posadzić w rzędach. Umieszczamy je w ziemi tak, aby pączek wierzchołkowy nieco wystawał ponad powierzchnię gleby. Zbyt głęboko posadzone źle rosną, natomiast zbyt płytko – często wysychają. Truskawki zasilamy z umiarem. Zbyt obfite nawożenie wpływa co prawda na rozwój liści, ale opóźnia zawiązywanie kwiatów.

Formowanie się owoców truskawki

Rośliny te mają niewielkie wymagania klimatyczno-glebowe. Jeśli tylko posiadają odpowiednią ilość wilgoci, można je uprawiać nawet na słabszych glebach. Na ogół jednak truskawki wymagają lekkiej i przewiewnej ziemi, o dużej zawartości próchnicy i wapnia. Wybieramy dla nich stanowisko słoneczne i osłonięte od wiatru, a gleba przed sadzeniem powinna być starannie przygotowana. W pierwszym roku rośliny plonują jeszcze dość słabo, ale w następnych można spodziewać się urodzaju.

Truskawki wchodzą w fazę owocowania zazwyczaj w pierwszej dekadzie czerwca i w zależności od pogody, okres ten trwa trzy – cztery tygodnie. Wcześniejszy plon uzyskuje się zazwyczaj z roślin uprawianych pod przykryciem, na przykład w tunelach. Sadzonki truskawek mają pod folią dużo cieplej i dlatego owocują wcześniej. Wskazane jest też ściółkowanie gleby słomą lub grubo pociętą sieczką. Ściółka zmniejsza bowiem wyparowywanie wody, wpływa na podwyższenie temperatury i przyspiesza owocowanie. Sprawia też, że owoce nie brudzą się.

Kształtowanie się owoców na rok przyszły odbywa się bezpośrednio po zakończeniu zbiorów i trwa do wczesnej jesieni. Truskawki zawiązują wówczas pąki kwiatowe na rok przyszły. Podczas krzewienia się przyrastają nowe skrócone boczne pędy, na szczytach których będą się zawiązywać pąki kwiatowe. Im silniej rozrośnięty jest krzak truskawki, tym więcej uzyskamy kwiatostanów w roku następnym. Wiosną istnieje jednak ryzyko przemarzania kwiatów. Kwiaty w stulonym pąku wytrzymują temperatury nawet do -5,5^o Celsjusza, podczas gdy otwarte do -3. Na wiosenne przymrozki są też wrażliwe młode zawiązki owoców. Dlatego przed spodziewanymi przymrozkami warto przykryć rośliny włókniną, słomą lub igliwiem.

Truskawki - odmiany

Szkółki oferują sadzonki truskawek w małych doniczkach lub w multipletach. Najbardziej rozpowszechnione są sadzonki zielone, nazywane tak od dobrze rozwiniętych w momencie sadzenia liści. Wyróżnia je niska cena i ogromna dostępność odmian. Inny rodzaj to sadzonki typu frigo (cena około pięciu złotych za roślinę). Sadzonkami frigo nazywa się rośliny wykopane późną jesienią i zimą, po wejściu roślin w stan spoczynku i przechowywane w chłodni w temperaturze -2^o C do czerwca, lipca następnego roku. Po oberwaniu liści i oczyszczeniu korzeni przechowywane są w chłodniach przez kilka miesięcy. Po posadzeniu rozsada truskawek frigo potrzebuje tylko do dziesięciu tygodni, by wydać owoce. Sadzonki frigo możemy sadzić w ogrodzie w dowolnym czasie. Bardzo wczesna w tej grupie jest odmiana vibrant. Vibrant to truskawka bardzo odporna na choroby i przemarzanie. Jedną z bardziej znanych odmian frigo jest też rumba. Odmiana rumba pochodzi z Holandii, ale doskonale sprawdza się w naszym kraju.

Wskazana jest uprawa truskawek dojrzewających o różnych porach: w tym sadzonek o późniejszej porze dojrzewania i odmian owocujących w drugiej połowie lata, a nawet jesienią. Warto postawić na takie odmiany jak wczesna senga precosa, ananasowa z Grójca, rumba i regina, późniejsze senga sengana i jeszcze późniejsze Wesper lub madame moutot. Jedną z najbardziej popularnych w Polsce jest senga sengana o średnich lub dużych ciemnoczerwonych, smacznych owocach. Dużym zainteresowaniem cieszy się nie tylko senga sengaba, ale obecnie także truskawka biała odmiany white dream i pineberry, a także toscana o różowych kwiatach. Popularna jest też odmiana roxana. Roxana charakteryzuje się dużymi, słodkimi, jasnoczerwonymi owocami o regularnym kształcie. Jest to truskawka średnio późna. Choć roxana pochodzi z Włoch, przyjęła się dobrze w naszym klimacie.